Świętokrzyskie
Ciekawostki z historii zamku i grodu
1174-1176
Pierwsza wzmianka o miejscowości Ujazd pochodzi z lat 1174-1176. Wieś wymieniono w akcie uposażenia klasztoru jędrzejowskiego.
1620
Budowę zamku Krzyżtopór rozpoczęto w 1620 roku z inicjatywy Krzysztofa Ossolińskiego herbu Topór. Architektem tej wspaniałej budowli był Szwajcar Wawrzyniec Senes i to pod jego nadzorem aż do roku 1644 prowadzone były prace związane z budową. Nazwa zamku pochodzi od dwóch płaskorzeźb znajdujących się po obu stronach bramy głównej: krzyża — znaku wiary i topora - herbu rodu Ossolińskich. Krzyżtopór wzniesiony został w stylu palazzo in fortezza, czyli połączenia zamku obronnego z pałacem. Od strony północnej do budowli przylegały ogrody. Zamek wzniesiony został w oparciu o swoisty kalendarz, więc posiadał tyle okien, ile dni w roku, tyle komnat, ile tygodni, tyle sal, ile miesięcy oraz cztery wieże symbolizujące pory roku. O pięknie, przepychu i niezwykłości budowli mówią liczne legendy. Według tych przekazów konie w zamkowych stajniach Krzyżtoporu przeglądały się w kryształowych lustrach i jadły z marmurowych żłobów, a strop ośmiobocznej wieży przyozdobiony był akwarium z egzotycznymi rybkami. Jednak piękno budowli i radość Ossolińskich trwały bardzo krótko. Wojewoda zmarł w rok po zamieszkaniu na zamku (1645), a jego jedyny syn Krzysztof Baldwin Ossoliński poległ bezpotomnie, walcząc w czasie powstania Chmielnickiego na Podolu (1649).
30 października 1655
30 października 1655 zamek Krzyżtopór poddano Szwedom, którzy, zorganizowawszy tu żołnierską kwaterę, ograbili wnętrza zamku.
1769
W 1769 roku zamek Krzyżtopór w Ujeździe stał się areną walk podczas konfederacji barskiej. Wzniecony wówczas pożar dokonał dzieła zniszczenia tej wspaniałej niegdyś rezydencji.
Złota myśl na dziś