Wielkopolskie
Ciekawostki z historii zamku i grodu
XIV wiek
Budowę zamku w Gołańczy (zapewne w drugiej połowie XIV wieku) rozpoczął przedstawiciel rodu Pałuków. Prawdopodobnie był nim biskup włocławski Maciej z Gołańczy . Najstarszym, a jednocześnie najlepiej zachowanym elementem zamku w Gołańczy , jest ceglana wieża mieszkalna, czyli donżon. Gmach ten, o wymiarach około 11,0 x 16,60 m, ma pięć kondygnacji. Osłania go od góry czterospadowy dach.
1399
W 1399 roku Gołańcz posiadała już prawa miejskie.
XV wiek
W połowie XV wieku powstał mur obronny zamku w Gołańczy , fragmentarycznie zachowany od strony północnej, wschodniej i zachodniej, z cylindryczną wieżą w północno-zachodnim narożniku.
XVI - XVII wiek
Na przełomie XVI i XVII wieku na zamku w Gołańczy dokonała się kolejna inwestycja.
"...W fazie trzeciej, datowanej na wiek XVI, do połowy wieku XVII, doszło do dalszej rozbudowy zamku w kierunku południowym, która odbyła się po kolejnych robotach ziemnych polegających na nawiezieniu mas ziemi i ukształtowaniu obszernego plateau. Budynki, które powstały na tak uformowanym „zamku dolnym”, zbudowane były w konstrukcjach nietrwałych, a ich pozostałości zachowały się w bardzo złym stanie. W tej właśnie fazie w obszarze międzymurza oraz w strefie zamku dolnego (a przynajmniej w zachodniej części jego dziedzińca) ułożono kamienny bruk, który przez dłuższy czas pełnił funkcję warstwy użytkowej..."
Fragment publikacji: WOJCIECH PASTUSZKA "O zamku w Gołańczy i masowej mogile z czasów szwedzkiego potopu raz jeszcze"
3 maj 1656
3 maja 1656 roku zamek w Gołańczy zniszczyli Szwedzi.
"...Opisaną mogiłę łączyć należy z wydarzeniami jakie rozegrały się na zamku około 3 maja 1656 roku. Wówczas to szlachta z okolic Gołańczy, wraz z chłopami i duchownymi zamknęła się w murach gołanieckiego zamku i podjęła nierówną walkę z wojskami szwedzkimi. Jak donoszą późniejsze źródła, po zajęciu obiektu Szwedzi dokonali masakry obrońców, która pochłonąć miała kilkaset ofiar (w różnych wersjach od około 200, do ponad 400)...."
Fragment publikacji: WOJCIECH PASTUSZKA "O zamku w Gołańczy i masowej mogile z czasów szwedzkiego potopu raz jeszcze"
Druga połowa XVII wieku
"...Faza IV to okres użytkowania zamku w Gołańczy po wojnie polsko-szwedzkiej. W tym czasie na zamku dolnym powstał szachulcowy dom wschodni zbudowany na fundamentach filarowo-łękowych, położona po zachodniej stronie dziedzińca także szachulcowa kuchnia, jak i nowa, barokowa brama (do dziś zachowana) i przyległy do niej budynek, również wykonany z materiałów nietrwałych..."
Fragment publikacji: WOJCIECH PASTUSZKA "O zamku w Gołańczy i masowej mogile z czasów szwedzkiego potopu raz jeszcze"
Złota myśl na dziś
