Małopolskie
Ciekawostki z historii zamku i grodu
1228
Budowę grodu w Pieskowej Skale prawdopodobnie latem 1228 roku rozpoczął Henryk Brodaty , przygotowując się do odparcia ataku spodziewanego ze strony Konrada Mazowieckiego .
1315
Pierwsza wiarygodna wzmianka, mówiąca o zamku w Pieskowej Skale , pochodzi z 1315 roku. W dokumencie, podpisanym przez Władysława Łokietka , zezwala się jakiemuś Mikołajowi na budowę wsi pomiędzy Kosmolowem, Sułoszową i zamkiem Paskenstein .
XIV wiek
W XIV wieku na polecenie Kazimierza Wielkiego zamek w Pieskowej Skale został przebudowany.
1377
W 1377 roku Ludwik Węgierski oddał Pieskową Skałę w dzierżawę Piotrowi Szafrańcowi herbu Starykoń z Łuszczyc. Była to gratyfikacja węgierskiego króla za poparcie jego dążeń, zmierzających do objęcia polskiej korony. Być może jeszcze jedno wydarzenie z 1377 roku miało wpływ na decyzję Ludwika. Doszło wówczas do zakończonej rękoczynami awantury pomiędzy polską szlachtą a żołnierzami z orszaku króla. Podczas bójki ranny w twarz został właśnie podkomorzy Piotr Szafraniec. Zadośćuczynienie w pełni usatysfakcjonowało nowego właściciela Pieskowej Skały tym bardziej, że już niedługo został wojewodą krakowskim.
1422
W 1422 roku Pieskowa Skała formalnie stała się własnością rodziny Szafrańców. Władysław Jagiełło wystawił dokument poświadczający prawa własności rodu do zamku w Pieskowej Skale. Obiekt ten pozostawał rodową warownią aż do początków XVII wieku.
1454
"...polski możnowładca Piotr Szafraniec z Pieskowej Skały , działając na terenie Śląska i zachodniej Małopolski w imieniu własnym i Czecha Bernarda Szumborskiego werbował Małopolan do walki z Polską. Oferował wielkiemu
mistrzowi przyprowadzenie 1000 konnych i 400 pieszych
żołnierzy, ostatecznie umowy nie dotrzymał..."
Fragment książki: BERNARD NOWACZYK "CHOJNICE 1454 ŚWIECINO 1462" s. 81
1482
"...Niektórzy spośród szlachty zaczęli nawet żyć z łupieży.
Między innymi Krzysztof Szafraniec, pochodzący ze
szlachetnego rodu, niemałej zamożności, zbudowawszy
sobie rękami złoczyńców zamek (…) zagrażał drogom
publicznym, napadał na bogatych i zasobnych kupców
krakowskich jadących na targi do Lublina, zabijając ich.
Skazany za to na banicję zlekceważył wyrok, ale został
otoczony i schwytany.
Zrabowane dobra Krzysztof Szafraniec ukrywał w zamku
obronnym blisko Krakowa, zwanym Pieskową Skałą..."
Fragment książki: Kamila Grzymalska "KRÓLEWICZ KAZIMIERZ JAGIELLOŃCZYK." s. 133-134
1484
W 1484 roku z polecenia Kazimierza Jagiellończyka został ścięty na Wawelu Krzysztof Szafraniec - jeden z właścicieli Pieskowej Skały . Trudnił się on rabowaniem kupców, przemierzających handlowe szlaki Małopolski. Nie pomogła mu przynależność do znakomitego rodu, a intratny interes doprowadził go do tragicznego końca.
XVI wiek
Na początku XVI wieku zamek w Pieskowej Skale zajmował już cały skalny cypel. Dobudowano wówczas północno-wschodnią okrągłą wieżę oraz wieżę bramną, która nie zachowała się do naszych czasów.
20 październik 1518
20 października 1518 roku właściciel zamku w Pieskowej Skale Hieronim Szafraniec zawarł małżeństwo z nieślubną córką Zygmunta Starego Reginą, córką kochanki króla Katarzyny Ochstat-Telniczanki .
1578
W trzecim dziesięcioleciu XVI wieku Hieronim Szafraniec zapoczątkował przebudowę zamku w Pieskowej Skale w renesansową rezydencję. Prace zakończyły się w 1578 roku.
1640
W 1640 roku Pieskową Skałę nabył Jan Zebrzydowski herbu Radwan. Syn nowego właściciela Michał zaopatrzył rezydencję od wschodniej strony w potężne fortyfikacje, których zadaniem było wytrzymać zmasowany artyleryjski atak. Dzięki temu powstała twierdza, o jakości której niedługo potem przekonali się Szwedzi.
1655
W 1655 roku twierdza w Pieskowej Skale wytrzymała szwedzkie oblężenie. Z powodu braku perspektyw na pojawienie się odsieczy obiekt poddano Szwedom. Prawdopodobnie z tego powodu że była to warownia o wybitnych walorach militarnych, załoga najeźdźców rezydowała w nim do końca wojny i nie zdążyła zniszczyć zamku.
1718
W 1718 roku zamek w Pieskowej Skale ogarnął wielki pożar. Ocalała podobno tylko najstarsza część; odbudował go nowy właściciel Jan Hieronim Wielopolski.
1787
W 1787 roku gościem na zamku w Pieskowej Skale był król Stanisław August Poniatowski .
1830
W 1830 roku w opuszczonym zamku w Pieskowej Skale powstańcy urządzili wytwórnię prochu.
1841
W 1841 roku zamek w Pieskowej Skale nabył Jan Mieroszewski, który wyremontował warownię i urządził w niej muzeum sztuki.
1850
W 1850 roku kolejny pożar zamku w Pieskowej Skale zniszczył większość zbiorów oraz nadwątlił mury rezydencji.
1863
W 1863 roku zamek w Pieskowej Skale stał się schronieniem dla powstańców pod dowództwem Mariana Langiewicza. W nocy z 3 na 4 marca Rosjanie zdobyli twierdzę.
1877
Po powstaniu Sobiesław Mieroszewski przystąpił do odbudowy zamku w Pieskowej Skale . Prace zakończono w 1877 roku. W wyniku przebudowy obiekt całkowicie zmienił swój wygląd.
1902
W 1902 roku z inicjatywy Adolfa Dygasińskiego powstała spółka, która wykupiła zamek w Pieskowej Skale z rąk mocno zadłużonego adwokata o deszczowo brzmiącym nazwisku - Chmurski. Po remoncie założono tu pensjonat, który przetrwał aż do wybuchu II wojny światowej.
1946
Po zakończeniu działań wojennych w zamku w Pieskowej Skale urządzono punkt skupu i magazyn ziemiopłodów. Funkcję tę dawana magnacka rezydencja spełniała do 1948 roku.
1948 - 1968
W 1948 roku rozpoczęto trwający dwadzieścia lat remont zamku w Pieskowej Skale . Obiekt odzyskał dawną elegancję i stał się narodowym zabytkiem kultury.
obecnie
Dziś w zamku w Pieskowej Skale mieści się filia wawelskiego muzeum. Organizowane są tu wystawy artystyczne.
Złota myśl na dziś