Śląskie
Ciekawostki z historii zamku i grodu
wczesne średniowiecze
Już we wczesnym średniowieczu w miejscu, w którym dziś wznoszą się resztki potężnej, okrągłej wieży istniał niezbyt duży gródek. Jego istnienie zakończył pożar.
średniowiecze
Wkrótce po pożarze w tym samym miejscu wzniesiono następny drewniany zamek z ziemno-drewnianymi fortyfikacjami, po których zachowanym do dziś śladem jest porośnięty trawą wał w odległości około 60 m od wieży.
1306
Z 1306 roku pochodzi pierwsza wzmianka o zamku Przymiłowice (późniejszym Olsztynie). Zawarta jest ona w dokumentach dotyczących procesu, jaki arcybiskup Jakub Świnka wytoczył biskupowi Janowi Muskacie.
1349
Z 1349 roku pochodzi pierwsza wzmianka o Zbyszku, burgrabim olsztyńskim . Nazwa Olsztyn prawdopodobnie pochodzi od niemieckiego słowa Holstein - dziurawa lub wydrążona skała.
1349-1359
W latach 1349-1359 z inicjatywy Kazimierza III Wielkiego zamek w Olsztynie został rozbudowany. Powstała wówczas potężna murowana twierdza.
1360
W 1360 roku Kazimierz III Wielki uwięził w zamkowej wieży skazanego na śmierć głodową Maćka Borkowica , właściciela Koźmina .Maciej Borkowic piastował urząd wojewody poznańskiego i znacząco przeciwstawiał się centralistycznej polityce polskiego króla. Z tego powodu został usunięty ze stanowiska. Borkowic zwołał wówczas wielkopolskich panów, z którymi zawiązał konfederację. Później wziął udział w zamordowaniu wojewody kaliskiego Beniamina Wierzbięty. Niewykluczone jest, że mógł zamordować go osobiście. Król okazując łaskę skazał go tylko na banicję. Po czterech latach niesforny Maciej wrócił do kraju i począł trudnić się rozbojem. Schwytany w Kaliszu i zakuty w łańcuchy stanął przed wymiarem sprawiedliwości. Wyrokiem sądu królewskiego przewieziono go do Olsztyna i wtrącono do wieży, gdzie miał oczekiwać na śmierć z głodu. Krzepiony jedynie wodą po czterdziestu dniach zmarł.
1370
1370 roku Ludwik Węgierski przekazał Olsztyn w lenno księciu Władysławowi Opolskiemu .
1391
W połowie września 1391 roku, z powodu wrogiej działalności Władysława Opolczyka , król Polski Władysław Jagiełło po tygodniowym oblężeniu odebrał zamek w Olsztynie i przekazał go Janowi herbu Odrowąż ze Szczekocin.
1406
W 1406 roku zamek w Olsztynie (ze stałą załogą wojskową) stał się siedzibą starostwa niegrodowego. Pierwszym starostą został Paweł Odrowąż.
pierwsza połowa XV wieku
W pierwszej połowie XV wieku Olsztyn otrzymał prawa miejskie.
1448
W 1448 roku król Kazimierz Jagiellończyk odnowił prawa miejskie dla Olsztyna , lokacji zaś dokonał Paweł Woda herbu Odrowąż ze Szczekocin. Miasto, nazywane pierwotnie Olsztynkiem, mieściło się około 1 km na północ od dzisiejszego rynku, mniej więcej w rejonie obecnego cmentarza.
1552
W 1552 roku Olsztyn otrzymał przywilej urządzania jarmarków.
1587
W 1586 roku zmarł Stefan Batory . Rok później pretensje do polskiego tronu zgłosił austriacki arcyksiążę Maksymilian II Habsburg. W tych czasach by otrzymać polską koronę należało zademonstrować swą siłę, więc arcyksiążę zebrawszy armię ruszył na Wawel. Po drodze postanowił zdobyć zamek w Olsztynie .Kacper Karliński i obrońcy pod jego dowództwem doskonale sobie radzili ze szturmami wojska Habsburgów. Karliński podobno miał siedmiu synów, z których sześciu zginęło podczas wojen, jakich w tych niespokojnych czasach nie brakowało. Najmłodszy żyjący syn miał wówczas tylko kilka miesięcy. Stronnicy Maksymiliana sobie znanym sposobem dowiedzieli się o istnieniu owego jedynego spadkobiercy rodu Karlińskich i postanowili ten fakt wykorzystać. Porwali dziecko wraz z mamką licząc, że dowódca odda zamek w zamian za życie jedynego potomka. Kiedy Karliński odprawił posłów okazało się jak bardzo Maksymilian II się pomylił. Złość z bezsilności skłoniła arcyksięcia do wydania nieludzkiego rozkazu. Nakazał umieścić dziecko na pierwszej linii ognia licząc, że uczucia rodzica okażą się silniejsze od poczucia obowiązku i obrońcy twierdzy poddadzą się. Niestety Karliński jako pierwszy odpalił lont armatni, rozpoczynając kanonadę i skazując w ten sposób swoje dziecko na pewną śmierć.zamek w Olsztynie został obroniony. Maksymilian odszedł spod murów twierdzy z porażką w życiorysie i ze śmiercią niewinnego dziecka na sumieniu.
1656
W 1656 roku zamek w Olsztynie został zniszczony podczas szwedzkiego ataku. Od tej pory pozostaje w ruinie.
koniec XVIII wieku
Pod koniec XVIII wieku Olsztyn utracił prawa miejskie.
1964
W 1964 roku zamek w Olsztynie stał się scenerią filmu Wojciecha Jerzego Hasa Rękopis znaleziony w Saragossie .
Złota myśl na dziś
