Władcy Niemiec
Dynastia:
Salicka
Urodzony:
11 listopada 1050 roku
Zmarł:
7 sierpnia 1106 roku
Rodzice:
Henryk III i Agnieszka
1053
W listopadzie 1053 roku Henryk IV został wybrany na następcę tronu. [więcej]
17 lipiec 1054
Koronacja Henryka IV odbyła się 17 lipca 1054 roku, kiedy miał on cztery lata. Uroczystość celebrował koloński arcybiskup Herman. Po śmierci ojca władzę w imieniu małoletniego cesarza sprawowała jego matka.
1055
W Boże Narodzenie 1055 roku Henryk IV został w Zurychu zaręczony z Bertą z Turynu-Sabaudii.
27 grudzień 1057
27 grudnia 1057 roku mały Henryk IV przebywał wraz matką, cesarzową Agnieszką, w Pöhlde.
1058
W 1058 roku matka Henryka IV - cesarzowa Agnieszka - zgodziła się na ślub węgierskiego księcia Salomona z jej córką Judytą. [więcej]
1060
W 1060 roku Henryk IV wspomógł zbrojnie węgierskiego króla Andrzeja I . [więcej]
8 czerwiec 1061
W czasie Zielonych Świątek 1061 roku Henryk IV przebywał w Goslarze.
1062
Dwunastoletniego Henryka IV próbowano porwać, podstępem wprowadzając go na pokład statku stojącego nieopodal Kaiserwerth nad Renem. Tym, który to ukartował, był arcybiskup Kolonii Anno II. Ten spisek nie wypalił, lecz prób nie zaprzestano. [więcej]
24 grudzień 1062
Boże Narodzenie roku 1062 spędził młody Henryk IV w Freising.
1063
W 1063 roku Henryk IV wziął udział w wyprawie zbrojnej przeciwko Węgrom. [więcej]
29 marzec 1065
29 marca 1065 roku odbyła się w Wormacji uroczystość przekazania miecza piętnastoletniemu Henrykowi IV i uznania go pełnoletnim.
1067
W 1066 roku Normanowie, z Ryszardem z Capui na czele, zaatakowali tereny Państwa Kościelnego. Papież zwrócił się z prośbą do Henryka IV o pomoc. Cesarska korona dla niemieckiego króla wydawała się być na wyciągnięcie ręki. W 1067 roku Henryk IV wyruszył w drogę do Rzymu, lecz dotarł tylko do Augsburga. Problem zażegnał za niego Gotfryd Brodaty. [więcej]
1069
W 1069 roku Henryk IV próbował się rozwieść z Bertą Sabaudzką. Aby zbadać i rozstrzygnąć to zagadnienie, papież przysłał legata - kardynała Piotra Damianiego, który orzekł, że:
[więcej]
1069
W 1069 roku Henryk IV brał udział w wyprawie zbrojnej przeciwko Wieletom.
24 sierpień 1070
24 sierpnia 1070 roku, w Goslarze, został skazany na śmierć Otton z Northeim. Werdykt ten wydali możni zgodnie z sugestią Henryka IV . [więcej]
24 grudzień 1070
Boże Narodzenie roku 1070 Henryk IV spędził w Goslarze.
1071
W 1071 roku Henryk IV spotkał się w Lünenburgu z duńskim królem Swenem II Estrydsenem . Szczyt ten zaowocował zobowiązaniem się wikinga do pomocy militarnej dla niemieckiego władcy. [więcej]
11 maj 1071
11 maja 1071 roku Henryk IV przebywał w Leodium na Sejmie Rzeszy.
12 czerwiec 1071
Zielone Świątki 1071 roku Henryk IV spędził w Halberstadt. Wziął udział w uroczystościach poświęcenia katedry odbudowanej po pożarze w 1060 roku. Tutaj także poddał się i zdał na królewską łaskę Otton z Northeim.
Jesień 1071
Jesienią 1071 roku Henryk IV przyjął w Miśni Bolesława Szczodrego oraz Wratysława II . Waśnie pomiędzy tymi władcami były przedmiotem cesarskiej interwencji. [więcej]
19 maj 1073
W Zielone Świątki roku 1073, podczas pobytu w Augsburgu, Henryk IV ogłosił konieczność zbrojnej wyprawy do Polski, a co za tym idzie, ustalił na 22 sierpnia 1073 roku koncentrację wojsk w miejscowości Hersfeld.
29 czerwiec 1073
29 czerwca 1073 roku Henryk IV w Goslarze przyjął niezadowolonych saskich posłów, którzy przyjechali do niego z żądaniami. Po odprawieniu ambasadorów król spakował większość insygniów koronnych i wyjechał do Harzburga. [więcej]
9 sierpień 1073
W sierpniu 1073 roku Sasi rozpoczęli oblężenie Harzburga, w którym przebywał ich własny król. 9 sierpnia Henryk IV podjął udaną próbę ucieczki. [więcej]
13 sierpień 1073
13 sierpnia 1073 roku uciekający Henryk IV dotarł do Hersfeldu. [więcej]
22 sierpień 1073
22 sierpnia 1073 roku we wsi Kappel doszło do koncentracji wojsk niemieckich gotowych na wyprawę do Polski. Znalazł się tam także Henryk IV . [więcej]
Koniec sierpień 1073
Trudna sytuacja, spowodowana konfliktem z Saksonią, skłoniła pod koniec sierpnia 1073 roku Henryka IV do napisania zaskakującego listu do papieża Grzegorza VII. Zrzekł się w nim prawa do obsadzania stanowiska arcybiskupa w Mediolanie oraz wyznał winy, o które pomawiali go ci, którzy mu nie sprzyjali.
Październik 1073
W październiku 1073 roku doszło do koncentracji wojsk w okolicy Gerstungen. Siły te miały być skierowane na karną wyprawę przeciwko Sasom. Dało się zauważyć, że strony chcą uniknąć bratobójczej walki. Z tego powodu Henryk IV zgodził się na negocjacje. Pomimo tego, że król wykazał chęć pojednania, saksońskie wojska nie odpuściły i dalej oblegały zamki w Harzburgu i Hasenburgu.
Henryka IV w pojedynek.
[więcej]
Listopad 1073
W listopadzie 1073 roku Henryk IV udał się do Wormacji, gdzie pozostał do końca roku. [więcej]
1 luty 1074
1 lutego 1074 roku Henryk IV ruszył na wyprawę przeciwko Sasom. Kiedy ujrzał, jak wielka jest armia jego wrogów, zdecydował się na rokowania. [więcej]
Pokój w Gerstungen
2 lutego 1074 roku Henryk IV podpisał niekorzystny dla siebie pokój w Gerstungen. Następnie wyjechał do Goslaru. Tu hojnie wynagrodził mężne załogi królewskich zamków. [więcej]
3 marzec 1074
Pokój zawarty w Gerstungen dawał możliwość zniszczenia królewskich zamków. Z drugiej strony było to nie do przyjęcia przez obrońców warowni, ponieważ okazało się, że ich trud był daremny. Król, mając nadzieję, że będzie w stanie znaleźć jakieś wyjście z tej sytuacji, zwołał na 10 marca 1074 roku Sejm w Goslarze. Możni pozostali nieugięci. Zamki zniszczono. Przy okazji zbezczeszczono kościoły oraz zniszczono groby, co wywołało oburzenie w całej ówczesnej Europie. [więcej]
Sierpień 1074
W sierpniu 1074 roku Henryk IV wspólnie z Salomonem przedsięwziął nieudaną wyprawę na Węgry. [więcej]
5 kwiecień 1075
Wielkanoc 5 kwietnia 1075 roku Henryk IV spędził w Moguncji. Tego dnia wziął udział w mszy, podczas której do kościoła wszedł posłaniec z listem od Sasów. [więcej]
24 maj 1075
Zielone Świątki roku 1075 Henryk IV obchodził w Wormacji.
8 czerwiec 1075
8 czerwca 1075 roku Henryk IV przybył do Breitungen, gdzie dokonywała się koncentracja wojsk zbieranych na karną wyprawę przeciwko Saksonii. [więcej]
9 czerwiec 1075
9 czerwca 1075 roku Henryk IV stoczył zwycięską bitwę pod Homburgiem . [więcej]
22 październik 1075
22 października 1075 roku Henryk IV przybył do Gerstungen na uzgodnioną wcześniej z książętami koncentrację wojsk. Niestety, na miejscu okazało się, że brakuje kilku ważnych możnych. Nie stawili się Rudolf ze Szwabii, książę Welf z Bawarii i Bertold z Karyntii.
25 październik 1075
25 października 1075 roku, na polach Spier pod Sondershausen, Henryk IV odebrał od Saksonii hołd.
25 grudzień 1075
Święta Bożego Narodzenia 1075 roku Henryk IV spędził w Goslarze, świętując swe zwycięstwo nad Sasami. [więcej]
24 styczeń 1076
24 stycznia 1076 roku Henryk IV przebywał w Wormacji na zjeździe biskupów i opatów Rzeszy. Głównym powodem spotkania było znalezienie sposobu usunięcia papieża Grzegorza VII, tego, który w 1075 roku opublikował słynne Dictatus Papae .
26 styczeń 1076
26 stycznia 1076 roku zgromadzenie biskupów podjęło uchwałę o zerwaniu stosunków z papieżem.Henryk IV wysłał do Rzymu list z nakazem opuszczenia przez Grzegorza VII Piotrowego tronu.ekskomunikował Henryka IV oraz całą rzeszę duchownych. [więcej]
Wielkanoc 1076
Święta Wielkiej Nocy roku 1076 spędził Henryk IV w Utrechcie. Tu otrzymał list od Grzegorza VII, w którym ten ekskomunikował niemieckiego króla.
29 czerwiec 1076
29 czerwca 1076 roku Henryk IV przebywał w Moguncji na zwołanym przez siebie Sejmie Rzeszy. Niestety, na zgromadzeniu tym nie stawili się książęta południowych Niemiec. Było to zapowiedzią kolejnych kłopotów. [więcej]
16 październik 1076
16 października 1076 roku w Tribur doszło do zjazdu książąt saskich oraz szwabskich zdecydowanych zdetronizować obecnego i wybrać nowego króla. W tym czasie król Henryk IV stał z wojskiem pod Oppenheim i od rebeliantów oddzielał go tylko Ren. Mimo to nie zdecydował się na interwencję zbrojną i poddał się postulatom buntowników. Henryk IV - król Niemiec - został zobowiązany do stawienia się w dniu 2 lutego 1077 roku na zjazd możnych w Augsburgu, gdzie miał być ogłoszony przez papieża wyrok w jego sprawie. [więcej]
Listopad 1076
Pod koniec listopada 1076 roku Henryk IV przebywał w Spirze. Doszedł tam do przekonania, że musi przeszkodzić w zorganizowaniu lutowego szczytu w Augsburgu. W tym celu wysłał do papieża list z prośbą o audiencję w Rzymie, na której Henryk IV mógłby wyznać grzechy, ukorzyć się, odbyć pokutę, a w zamian otrzymać przebaczenie. Grzegorz VII nie zgodził się na to. [więcej]
1076
Święta Bożego Narodzenia w 1076 roku Henryk IV spędził w Besancon u Wilhelma - hrabiego Burgundii.
1076/1077
Henryk IV z Burgundii udał się do Gex w pobliżu Genewy. Tam spotkał się ze swoją teściową Adelajdą - margrabiną Turynu, która pozwoliła mu przekroczyć Alpy w swym kraju. Dalej droga do papieża wiodła przez przełęcz w pobliżu Mont Cenis. Grzegorz VII, na wieść o zbliżającym się do niego Henryku, wycofał się do Canossy na zamek swej wiernej sojuszniczki Matyldy.
25 - 28 styczeń 1077
W dniach 25 - 28 stycznia 1077 roku, pod murami zamku w Canossie, Henryk IV - król Niemiec - stał bosy, odziany tylko w pokutne szaty i prosił papieża o przebaczenie. [więcej]
13 marzec 1077
13 marca 1077 roku w Forchheim, pod przewodnictwem arcybiskupa Zygfryda z Moguncji, książęta południowych Niemiec wybrali antykróla. Został nim Rudolf z Rheinfelden. Od tej pory Henryk IV miał bezpośredniego rywala. [więcej]
Maj 1077
W Zielone Świątki 1077 roku odbyło się w Ulm posiedzenie rady dworskiej, na którym obradował sąd książęcy. Decyzją trybunału książęta południowych Niemiec zostali pozbawieni władzy. Henryk IV mianował Luitpolda z Eppenstein księciem Karyntii, a Fryderyka I ze Staufen - księciem Szwabii. Temu ostatniemu oddał także za żonę swą córkę Agnieszkę.
1078 - 1080
W latach 1078 - 1080 Henryk IV walczył zbrojnie z południowoniemieckimi książętami. [więcej]
13 kwiecień 1080
13 kwietnia 1080 roku Henryk IV został po raz drugi ekskomunikowany przez Grzegorza VII. [więcej]
25 czerwiec 1080
25 czerwca 1080 roku Henryk IV otworzył w Brixen synod, na którym zdetronizowano Grzegorza VII. Nowym papieżem został Wilbert z Rawenny jako Klemens III. [więcej]
15 październik 1080
15 października 1080 roku nad Elsterą doszło do walnej bitwy sił królewskich z wojskiem antykróla. Potyczkę wygrali przeciwnicy Henryka IV . Z powodu odniesionych w walce ran dzień później zmarł Rudolf z Rheinfelden. W ten sposób przegrana przez Henryka IV bitwa okazała się zwycięską.
Kwiecień 1081
Nadszedł czas, kiedy Henryk IV zaczął myśleć o cesarskiej koronie. W tym celu w kwietniu 1081 roku przekroczył Alpy i wmaszerował do Lombardii. [więcej]
Maj 1081
Na Zielone Świątki 1081 roku rozbił obóz na Łąkach Nerona pod Rzymem.
Czerwiec 1081
Pod koniec czerwca 1081 roku Henryk IV wycofał się spod Wiecznego Miasta. Dysponował zbyt małą armią oraz zbyt chudym portfelem, aby siłą zdobyć Rzym, który był wierny papieżowi. Niemiecki król postanowił zająć się dyplomacją. Zwołał więc do Lukki sąd książąt, na którym skazano za zdradę margrabinę Matyldę. W międzyczasie Henryk IV starał się o rękę córki sycylijskiego księcia Roberta Guiscarda Robertem Guiscardem
1082
W 1082 roku Henryk IV przekazał Austrię w lenno Wratysławowi II . Powodem tej decyzji było przejście Leopolda Babenberga na stronę antykróla Hermana z Salm. [więcej]
2 czerwiec 1083
2 czerwca 1083 roku Henrykowi IV udało się zdobyć Rzym. [więcej]
Listopad 1083
Henryk IV dążył do zwołania synodu, na którym zapadłby wyrok w sprawie Grzegorza VII. Zgromadzenie udało się zorganizować w listopadzie 1083 roku. Niestety, z powodu małej frekwencji zaproszonych biskupów, nie doszło do kluczowych rozstrzygnięć.
31 marzec 1084
31 marca 1084 roku Henryk IV powrócił do Rzymu, a Klemens III nałożył mu na głowę cesarską koronę. [więcej]
21 maj 1084
21 maja 1084 roku Henryk IV musiał uciekać z Rzymu. Powodem tego uniku był Robert Guiscard [więcej]
Kwiecień 1085
Zaraz po Świętach Wielkanocnych 1085 roku, na zgromadzeniu możnych w Moguncji, Henryk IV odwdzięczył się swemu wiernemu lennikowi Wratysławowi II i uczynił go królem Czech i Polski.Przywilejem biskupstwa praskiego z roku 1086 .
Henryka IV pokoju Bożego rozciągającego się na całą Rzeszę. [więcej]
Jesień 1085
Ogłoszony przez Henryka IV pokój w Rzeszy był iluzoryczny. Już na jesieni 1085 roku zbrojnie przeciwko cesarzowi wystąpił Ekbert z Miśni.
1086
W 1086 roku wybuchło w Bawarii powstanie, które potem przeniosło się do Frankonii.
11 sierpień 1086
11 sierpnia 1086 roku Henryk IV przegrał bitwę pod Pleichfeld.
1088
Sytuację w Rzeszy udało się opanować w 1088 roku, kiedy to władzy królewskiej poddała się Saksonia. [więcej]
14 marzec 1089
14 marca 1089 roku ożenił się z ruską księżniczką Adelajdą (Praksedą). Małżeństwo to okazało się kompletną pomyłką. [więcej]
18 kwiecień 1089
18 kwietnia 1089 roku nowy papież Urban II ponownie ekskomunikował Henryka IV . Głowie Kościoła udało się następnie doprowadzić do małżeństwa czterdziestoletniej margrabiny Matyldy Toskańskiej z siedemnastoletnim księciem Welfem z Bawarii. W ten sposób powstał ogromny pas ziemi, biorący swój początek w Lotaryngii, ciągnący się poprzez Toskanię aż do Bawarii, który był wrogo nastawiony do Henryka IV , a jednocześnie popierający Urbana II. Cesarz z dużymi siłami ruszył do Toskanii. Szybko poradził sobie z oddziałami Matyldy. Przyszedł czas na omówienie warunków kapitulacji. Zwycięstwo wydawało się bliskie, lecz kiedy zwolnił część oddziałów, Matylda, za namową biskupów, zerwała pakty. Kiedy chciał rozpocząć oblężenie Canossy, spotkał się z kontratakiem wroga i nagle sam znalazł się w oblężeniu. Czym prędzej wycofał się do Werony.
1091
W 1091 roku Henryk IV przebywał jeszcze w Weronie. Stamtąd wysłał swego syna Konrada do Turynu, aby ten upomniał się o spuściznę po swej zmarłej babce Adelajdzie. Matyldzie z Toskanii udało się przeciągnąć młodego księcia na swoją stronę. Rozgoryczenie cesarza sięgnęło zenitu. [więcej]
1092
W 1092 roku Henryk IV zawarł pokojowe porozumienie z węgierskim królem Władysławem I .
1097
Na niemieckiej ziemi Henryk IV stanął ponownie dopiero w 1097 roku, po rozpadzie małżeństwa Welfa i Matyldy. Dość szybko udało mu się odzyskać pozycję króla. Doprowadził do zawarcia ugody z Bawarią, Szwabią i Saksonią. [więcej]
1098
W 1098 roku Sejm Rzeszy zgodził się, aby następcą tronu został młodszy syn Henryka IV - Henryk V .
1099
W 1099 roku, w Ratyzbonie, Henryk IV udzielił zgody na życzenie Brzetysława II, który chciał, aby po jego śmierci na praskim tronie zasiadł brat stryjeczny Borzywoj II .
1102
W 1102 roku nowy papież Paschalis II, podobnie jak jego poprzednicy, użądlił Henryka IV kościelną klątwą i namawiał niemieckie księstwa do wystąpienia przeciwko cesarzowi. Pięćdziesięciodwuletni Henryk IV nie chciał wojny i szukał pokojowych sposobów porozumienia się z papieżem. [więcej]
1103
W 1103 roku, na Sejmie Rzeszy w Moguncji, Henryk IV oznajmił, że w przypadku, gdy władze Kościoła zdejmą z niego klątwę, będzie on w stanie osobiście wyruszyć na wyprawę krzyżową do Jerozolimy. Ogłosił również amnestię i pokój w Rzeszy oraz zrównanie praw dla wszystkich obywateli - bogatych i biednych. W szczególności ten ostatni postulat powiększył szeregi jego wrogów -zwłaszcza w gronie możnych. [więcej]
Luty 1104
W lutym 1104 roku na dworze cesarza przebywał hrabia bawarski Sigehard z Burghausen. Tam pomiędzy nim i cesarskimi ministrami wybuchła kłótnia, w wyniku której Bawarczyk został zamordowany. Winą za jego śmierć obarczono Henryka IV . Król, aby załagodzić oburzenie, wysłał swojego syna Henryka V do Bawarii z przeprosinami dla rodziny pozbawionego życia hrabiego. Cesarski syn misję wykonał, lecz został tam przekonany do konieczności buntu przeciwko Henrykowi IV. Pokój Boży zamienił się w Bożą wojnę .
30 listopad 1104
30 listopada 1104 roku Henryk IV wraz z synem wyruszył zbrojnie do Saksonii przeciwko hrabiemu Dietrichowi z Katlenbergu, który uwięził poselstwo z Magdeburga udające się do cesarza. W miejscowości Fritzlar cesarski syn, Henryk V , nocą opuścił obóz i przeszedł na stronę wroga. Wydarzenie to tak wstrząsnęło Henrykiem IV, że odwołał zbrojną wyprawę i powrócił do Moguncji. [więcej]
Lato 1105
Latem 1105 roku jego syn rozpoczął rokowania. Henryk IV zgodził się na podział władzy w Rzeszy. Henryk V chciał jednak wszystkiego i tym samym uniemożliwił osiągnięcie porozumienia.
Jesień 1105
Jesienią 1105 roku cesarz uderzył i zdobył Ratyzbonę. Kilkanaście dni później obie armie spotkały się nad rzeką Regen w pobliżu Ratyzbony. Do bitwy nie doszło. Henrykowi V udało się przeciągnąć siły przeciwnika na swoją stronę. Henryk IV musiał ratować się ucieczką. Wyruszył przez Czechy i Saksonię do Moguncji, w której znalazł się w październiku. Napierający syn zmusił cesarza do dalszej ucieczki. W listopadzie Henryk IV znalazł się w Kolonii. [więcej]
23 grudzień 1105
W grudniu młody król ogłosił chęć rokowań pokojowych. Obaj władcy spotkali się 23 grudnia 1105 roku w Koblencji, lecz do żadnych negocjacji nie doszło, ponieważ Henryk IV został pojmany i uwięziony w zamku Böckelheim. Tam został zmuszony do oddania insygniów władzy. [więcej]
Styczeń 1106
Pod koniec stycznia 1106 roku, po uwolnieniu, Henryk IV podążył się do Kolonii.
Marzec 1106
W marcu 1106 Henryk IV skierował się do Flandrii, aby tam poszukać dla swojej sprawy stronników.
Marzec 1106
W marcu 1106 roku Henryk IV udał się do Leodium na zaproszenie biskupa i księcia Henryka z Lotaryngii, aby wspólnie obchodzić Święta Wielkanocne.
22 marzec 1106
22 marca 1106 roku, w okolicy Vise, doszło do bitwy z wojskiem Henryka V . Cesarz, wspierany militarnie przez Henryka Lotaryńskiego, odniósł zwycięstwo.
Wielkanoc 1106
Wielkanoc 1106 roku Henryk IV przeżył w Leodium - z radością świętując wielkie zwycięstwo.
Lato 1106
W lipcu 1106 roku Henryk IV mocno zaangażował się w pomoc dla Kolonii obleganej przez młodego króla. Nie dokończył dzieła, ponieważ zmarł 7 sierpnia 1106 roku. [więcej]
Złota myśl na dziś
Ważne bitwy
Homburg 1075 Mellrichstadt 1078 Mühlhausen 1080 Nad Elsterą 1080 Visé 1106
Wojny
Wojna z Saksonią
