Władcy Francji
Dynastia:
Walezjuszów
Urodzony:
21 stycznia 1338 roku w Vincennes
Zmarł:
16 września 1380 roku w Beauté-sur-Marne
Rodzice:
Jan II i Bonna Luksemburska
19 wrzesień 1356
Latem 1356 roku kontynuujący wojnę stuletnią Jan II rozpoczął pościg za wycofującym się Edwardem Czarnym Księciem . W kampanii brał udział również Karol V . Pogoń dotarła w okolice Poitiers. Tam 19 września 1356 roku doszło do bitwy . Starcie było tak ciężkie, że Karol V uciekł z pola walki. Jego ojciec wraz z bratem Filipem Śmiałym dostali się do angielskiej niewoli.
Jesień 1356
Jesienią 1356 roku osiemnastoletni Karol V musiał zastąpić ojca i wziąć ster rządów w państwie w swoje ręce tym bardziej, że w tym czasie zyskiwał popularność Karol II Zły , który posiadał zwolenników, widzących właśnie jego na tronie Francji. [więcej]
1356
W 1356 roku Karol Luksemburski zażądał od Karola V przysięgi lennej z hrabstwa Vienne. [więcej]
Listopad 1356
W listopadzie 1356 roku Karol V Mądry uchylił żądania Stanów Generalnych, dotyczących reform i poddania kontroli finansów państwa. [więcej]
3 marzec 1357
3 marca 1357 roku Karol V Mądry ugiął się pod naciskiem Stanów Generalnych i wydał wielki ordonans , w myśl którego powołana została komisja badawcza dla osądzenia niepopularnych funkcjonariuszy, a do Rady wprowadzono sześciu przedstawicieli Stanów, którzy mieli zająć się przygotowaniem ustaw reformatorskich. [więcej]
Listopad 1357
W listopadzie 1357 roku zbiegły z więzienia Karol II Zły został triumfalnie przyjęty przez ludność Paryża. [więcej]
Luty 1358
W lutym 1358 roku doszło w Paryżu do zamieszek. Na oczach Karola V Mądrego straceni zostali dwaj bliscy doradcy marszałek
Szampanii Jean de Conflans i marszałek Normandii Robert
de Clermont . [więcej]
25 marzec 1358
25 marca 1358 roku Karol V Mądry uciekł z pogrążonego w chaosie Paryża. [więcej]
Czerwiec 1358
Pod koniec maja 1358 roku w północno-wschodniej Francji wybuchło powstanie chłopskie, tzw. żakeria .
Lipiec 1358
Po spacyfikowaniu żakerii Karol II Zły otrzymał od Stefana Marcela tytuł dowódcy Paryża. [więcej]
31 lipiec 1358
31 lipca 1358 roku zabity został przywódca opozycji Stefan Marcel . Karol V Mądry opanował Paryż. [więcej]
Maj 1359
W marcu 1359 roku więziony Jan II zgodził się na pokaźny okup i duże ustępstwa terytorialne wobec Edwarda III . W maju 1359 roku Karol V Mądry i Stany Generalne odrzucili te warunki. [więcej]
Sierpień 1359
W sierpniu 1359 Karol V Mądry pojednał się z Karolem II Złym . Tym sposobem kryzys polityczny został zażegnany. [więcej]
Październik 1359
W październiku 1359 roku Edward III wylądował w Calais. Rozpoczął się następny etap wojny stuletniej .
8 maj 1360
8 maja 1360 roku w Brétigny Karol V Mądry zawarł z Edwardem III traktat pokojowy, na mocy którego król Anglii otrzymał powiększony obszar Akwitanii od Loary po Pireneje. Okup zmniejszono do trzech milionów talarów. [więcej]
1360
W 1360 roku ustanowiono we Francji podatki (maltôte i gabelle), których celem było zebranie środków finansowych na okup za króla. [więcej]
24 październik 1360
24 października 1360 roku ratyfikowano traktat z Brétigny. W tym czasie Karol V zapłacił pierwszą ratę okupu, więc Jan II mógł powrócić do kraju. [więcej]
Grudzień 1360
W grudniu 1360 roku jedna z wielkich kompanii zajęła Pont-Saint-Esprit. Ten triumf wywołał popłoch nawet u samego papieża Innocentego VI . [więcej]
Kwiecień 1362
W kwietniu 1362 roku jedna z grasujących kompanii rozbiła rycerstwo pod Brignais koło Lyonu. [więcej]
1363
W 1363 roku doszło do zaręczyn Małgorzaty, dziedziczki Flandrii, córki Ludwika de Male z młodszym synem Edwarda III . Karol V Mądry uczynił wszystko, aby unieważnić ten związek. [więcej]
Styczeń 1364
Gdy okazało się, że Francja nie jest w stanie spłacić ustalonego w maju 1360 roku w Brétigny okupu, na początku 1364 roku ojciec Karola V Jan II dobrowolnie udał się do Londynu i oddał w ręce Edwarda III . [więcej]
Wiosna 1364
Wiosną 1364 roku Karol II Zły , licząc na koronę Burgundii, ponownie rozpalił płomień buntu. [więcej]
16 maj 1364
16 maja 1364 roku królewskie oddziały dowodzone przez du Guesclina zwyciężyły pod Cocherel armię zbuntowanego Karola II Złego kierowaną przez Captala de
Buch . Oddziały rebeliantów miały zamiar zakłócić koronację Karola V . [więcej]
19 maj 1364
19 maja 1364 roku w katedrze w Reims Karol V Mądry dostąpił zaszczytu koronacji na króla Francji.
29 wrzesień 1364
29 września 1364 roku armia Karola V dowodzona przez Bertranda du Guesclina została pokonana pod Auray przez armię księcia Bretanii Jana z Montfort . Na polu bitwy poległ Karol z Blois , a Bertrand du Guesclin dostał się do niewoli. [więcej]
Marzec 1365
W marcu 1365 roku Karol V Mądry uzgodnił z Karolem II Złym pokojowy układ, w myśl którego ten drugi stał się panem Montpellier. [więcej]
Kwiecień 1365
W kwietniu 1365 roku Karol V Mądry zawarł pokojowe porozumienie z księciem Bretanii Janem z Montfort . [więcej]
1365 / 1366
Na przełomie 1365 i 1366 roku Karol V Mądry wysłał do Kastylii zebrane kompanie pod dowództwem uwolnionego z bretońskiego więzienia Bertranda du Guesclina . Wskutek tego wojna stuletnia przeniosła się na półwysep Iberyjski.
Lipiec 1367
W lipcu 1367 roku Karol V Mądry wydał Ordonans , na mocy którego wszyscy panowie feudalni zobowiązaniowi zostali do naprawy zamków i murów miejskich, uzbrojenia ich w artylerię i do zaopatrzenia w odpowiednie zapasy żywności na wypadek
oblężenia. [więcej]
1368
Władca nowej Akwitanii Edward (Czarny Książę) , prowadzący wojnę w Kastylii, znacznie się zadłużył. Aby zasłonić dno skarbca w 1368 roku nakazał zebranie dodatkowego podatku. Ta decyzja wzbudziła protesty i opór mieszkańców Akwitanii. Część byłych wasali korony francuskiej zgłosiła się po pomoc do Karola V . Zdecydowano się na proces sądowy. [więcej]
Styczeń 1369
Karol V Mądry długo się zastanawiał, czy wmieszać się lokalny konflikt w Akwitanii. W końcu król i rada zdecydowali, że warto spróbować pomóc dawnym poddanym. W styczniu 1369 roku w Bordeaux poseł Karola V wręczył Edwardowi (Czarnemu Księciu) wezwanie do sądu królewskiego. [więcej]
2 maj 1369
Na 2 maja 1369 roku zaplanowano posiedzenie sądu w sprawie konfliktu w Akwitanii. Edward (Czarny Książę) nie stawił się, ani nie przysłał pełnomocników, w konsekwencji czego skazany został przez paryski parlament zaocznie. [więcej]
9 maj 1369
9 maja 1369 roku Stany Generalne potwierdziły stanowisko parlamentu i wyraziły zgodę na dochodzenie swych praw przez Karola V nawet na drodze wojennej. [więcej]
19 czerwiec 1369
W 1369 roku Karolowi V udało się doprowadzić do małżeństwa swojego brata księcia Burgundii Filipa Śmiałego z Małgorzatą Flamandzką. [więcej]
1369
W 1369 roku wojna domowa w Kastylii zakończyła się po myśli Karola V . Król Francji, wykorzystując utworzoną z zebranych oddziałów wielką kompanię dowodzoną przez Bertranda du Guesclina , posadził na kastylijskim tronie swojego protegowanego Henryka Trastamare . [więcej]
30 listopad 1369
30 listopada 1369 roku w Paryżu ogłoszono konfiskatę księstwa Akwitanii. Karol V Mądry z poparciem ludu Francji mógł zająć utracone w 1360 roku terytoria. To oznaczało kontynuację wojny stuletniej . [więcej]
Październik 1370
W październiku 1370 roku Karol V Mądry mianował Bertranda du Guesclina konetablem Francji.
Wrzesień 1372
We wrześniu 1372 roku sprzymierzona z Karolem V flota kastylijska odniosła wspaniałe zwycięstwo nad Anglikami u brzegów La Rochelle. [więcej]
Lato 1373
Latem 1373 roku armia Karola V kontynuująca działania zbrojne wojny stuletniej zajęła Bretanię.
10 sierpień 1374
10 sierpnia 1374 roku w Paryżu Karol V uzgodnił z dyplomacją Ludwika Andegaweńskiego porozumienie, w myśl którego królewna węgierska Katarzyna miała wyjść za francuskiego królewicza Ludwika. Celem powstałego małżeńskiego projektu miało być wspólnymi francusko-węgierskimi siłami odzyskanie dla młodej pary królestwa Neapolu. [więcej]
19 grudzień 1374
Jesienią 1374 roku Karol V Mądry wysłał do Węgier poselstwo, które 19 grudnia 1374 roku zawarło z Ludwikiem Węgierskim układ, w myśl którego żoną królewicza francuskiego Ludwika miała zostać królewna węgierska Katarzyna i na nią król Węgier przelał swoje prawa do Neapolu i Prowansji. [więcej]
Lipiec 1375
W lipcu 1375 roku w Brugii Karol V zawarł z Edwardem III rozejm. Przerwa w walkach wojny stuletniej miała potrwać dwa lata. [więcej]
11 grudzień 1375
11 grudnia 1375 roku w Paryżu doszło do kolejnych układów dotyczących aliansu węgiersko-francuskiego, którego celem było przejęcie królestwa Neapolu. [więcej]
Maj 1376
W maju 1376 roku poselstwo Karola V dotarło do Awinionu, gdzie z wysłannikami Ludwika Węgierskiego i papieżem negocjowano sprawę sukcesji neapolitańskiej. Układy zakończyły się fiaskiem. [więcej]
Lato 1377
Latem 1377 roku flota Karola V spustoszyła wybrzeża Anglii. Szala wojny stuletniej przechyliła się na stronę Francji.
Jesień 1377
Jesienią 1377 roku Karol V Mądry wysłał do Budy posłów, którzy mieli przekonać Ludwika Andegaweńskiego , aby koronę Węgier i koronę Neapolu przekazać synowi króla Francji księciu Ludwikowi. [więcej]
1377 / 1378
Na przełomie 1377 i 1378 roku Karol V Mądry gościł nowego władcę Niemiec Wacława Luksemburskiego i jego ojca Karola . [więcej]
5 styczeń 1378
5 stycznia 1378 roku Karol V odbył tajną rozmowę z Karolem Luksemburskim . [więcej]
6 styczeń 1378
6 stycznia 1378 roku Karol Luksemburski przekazał następcy francuskiego tronu Karolowi VI dwa klucze do królewskiej posiadłości w Arelacie. [więcej]
7 styczeń 1378
7 stycznia 1378 roku Karol Luksemburski przeniósł na Karola VI namiestnictwo Rzeszy w hrabstwie Vienne i w całym Arelacie. [więcej]
1378
W 1378 roku wojska Karola V pod dowództwem księcia Burgundii zajęły wszystkie posiadłości Karola Złego w Normandii. [więcej]
20 wrzesień 1378
W 1378 roku doszło do schizmy w kościele katolickim. Kontrowersyjne rządy Urbana VI doprowadziły do buntu większości kardynałów, którzy 20 września 1378 roku wybrali antypapieża Klemensa VII . Karol V w opozycji do Karola Luksemburskiego stanął po stronie Klemensa VII . [więcej]
1378
W 1378 roku podczas wielkiej schizmy zachodniej Karol V próbował przeciągnąć Ludwika Andegaweńskiego na stronę antypapieża Klemensa VII . [więcej]
Grudzień 1378
W grudniu 1378 roku Karol V włączył do domeny królewskiej księstwo Bretanii. To stało się początkiem buntu bretońskich poddanych. [więcej]
Wrzesień 1380
Aby pozwolić poddanym odpocząć finansowo po latach wojen w królestwie, będący już na łożu śmierci Karol V zlikwidował fouage (podatek podymny). [więcej]
16 wrzesień 1380
Karol V Mądry zmarł 16 września 1380 roku. [więcej]
Złota myśl na dziś
Ważne bitwy
Wojny