Władcy Węgier
Dynastia:
Arpadów
Urodzony:
w 1176 roku
Zmarł:
21 września 1235 roku
Rodzice:
Bela III
1188
W 1188 roku ojciec Andrzeja II uczynił go władcą Halicza, lecz już wkrótce przestał nim być po zbrojnej interwencji Kazimierza II Sprawiedliwego . [więcej]
1196-1204
W latach 1196-1204 Andrzej II walczył ze swoim bratem Emerykiem o władzę. Następstwem tej długotrwałej wojny był wzrost potęgi magnatów, którzy nie tylko powiększyli swój stan posiadania, ale faktycznie przejęli administrację państwa.
1204
W 1204 roku, po śmierci brata Emeryka , Andrzej II uwięził jego syna Władysława III , który wówczas był prawowitym władcą Węgier.
1204/1205
Na przełomie 1204 i 1205 roku Andrzej II zawarł przymierze z ruskim księciem Romanem II . W myśl układu obie strony zobowiązywały się do opieki nad dziećmi w razie śmierci któregoś z władców.
1205
W 1205 roku, po śmierci Władysława III , Andrzej II został koronowany. Niedługo po objęciu władzy wynagrodził tych, którzy do tej pory go wspierali, w wyniku czego w skarbcu prześwitywać zaczęło dno. [więcej]
1206
W 1206 roku Andrzej II wyprawił się na Ruś w obronie wdowy po Romanie II , Eufrozyny Halickiej . Interwencja zakończyła się uzgodnieniem z krakowskim księciem Leszkiem Białym oraz z kijowskim księciem Rurykiem II pokojowego kompromisu, w myśl którego Eufrozyna Halicka osiadła we Włodzimierzu, a do Halicza powołano księcia perejasławskiego Jarosława III . Dwa tygodnie później Andrzej II, spodziewając się potomka, powrócił na Węgry. [więcej]
1205
W 1205 roku, po śmierci Romana II Mścisławowicza , Andrzej II spotkał się w Sanoku z wdową po nim. Obiecał wówczas opiekę nad wdową i sierotami. Był to wstęp do późniejszego przyjęcia tytułu króla Halicza i Włodzimierza.
Ruryk II . Węgierskie zastępy pod dowództwem Mokjana w krótkiej kampanii przegoniły najeźdźców. [więcej]
1206/1207
Na przełomie 1206 i 1207 roku Andrzej II przyjął poselstwo Daniela I Halickiego , który przybył prosić węgierskiego króla o pomoc w odzyskaniu utraconego włodzimierskiego tronu. Andrzej II nie był jednak w stanie udzielić wsparcia. [więcej]
1207
Wiosną 1207 roku za cenę hołdu lennego Andrzej II udzielił pomocy zbrojnej Romanowi Igorewiczowi, który niedługo potem zajął Halicz.
1208
W 1208 roku, korzystając z ciągłych wystąpień i braku zgody wśród ruskich książąt, Andrzej II postanowił wcielić księstwo halickie do Węgier. W tym celu wojewoda Benedykt udał się na Ruś i zdobył Halicz. [więcej]
1210
W 1210 roku Andrzej II wysłał na Ruś węgierskie oddziały pod dowództwem palatyna Pota. [więcej]
1211
W 1211 roku na dwór Andrzeja II od landgrafa Turyngii Hermana przybyło poselstwo z prośbą o rękę Elżbiety , czteroletniej córki węgierskiego króla. [więcej]
7 maj 1211
7 maja 1211 roku Andrzej II nadał zakonowi krzyżackiemu Burzenland w Siedmiogrodzie. Misją braci zakonnych miała być obrona królestwa przed pogańskimi Połowcami.
1212
W 1212 roku Andrzej II interweniował zbrojnie na Rusi Halickiej. [więcej]
Wrzesień 1213
Latem na Węgry przybyła Eufrozyna Halicka z synem Danielem I , którzy po raz kolejny zostali wygnani z Halicza. We wrześniu 1213 roku Andrzej II wyruszył na wyprawę zbrojną na Ruś w celu obrony interesów swoich i Daniela I Halickiego . [więcej]
1213
28 września 1213 roku została zamordowana żona Andrzeja II , Gertruda. Sprawcami zabójstwa byli palatyn Bank i żupan Piotr. Podejrzewali oni królewską małżonkę o pomoc w uwiedzeniu córki palatyna. Zhańbienia młodej szlachcianki dokonał podobno jej ojciec hrabia Bertold. [więcej]
Lato 1214
W 1214 roku Andrzej II otrzymał od halickich bojarów propozycję, by królem Halicza został jego syn Koloman. Na to nie mógł się zgodzić Leszek Biały , który latem tego roku przysłał na Węgry posłów z propozycją pokojowej ugody. [więcej]
Jesień 1214
Jesienią 1214 roku w Spiszu Andrzej II spotkał się z Leszkiem Białym , by ratyfikować traktat, na mocy którego syn węgierskiego króla Koloman stawał się władcą Halicza, a granice księstwa małopolskiego miały powiększyć się o Ziemię Przemyską i Lubaczowską. Oprócz tego Koloman miał otrzymać rękę Salomei, córki polskiego księcia. [więcej]
Początek 1215
Na początku 1215 roku Halicz oblegany był przez księcia nowogrodzkiego Mścisława Udałego. Niespokojna sytuacja na Rusi spowodowała, że koronacja
Kolomana odbyła się na Węgrzech. [więcej]
Lipiec 1215
Nieprzestrzeganie postanowień spiskiego traktatu z września 1214 roku było powodem zajęcia przez Andrzeja II Ziemi Przemyskiej i Lubaczowskiej. [więcej]
1216
W 1216 roku wojska Andrzeja II pokonały atakujące Halicz oddziały księcia Mścisława Udałego.
Maj 1217
W maju 1217 roku węgierska załoga Halicza pod dowództwem namiestnika Benedykta została pokonana i wypędzona przez połączone oddziały Leszka Białego i księcia Mścisława Udałego. [więcej]
Sierpień 1217
W sierpniu 1217 roku Andrzej II wyruszył w kierunku Splitu, aby wziąć udział w V wyprawie krzyżowej [więcej]
Styczeń 1218
W styczniu 1218 roku Andrzej II zrezygnował z udziału w V wyprawie krzyżowej [więcej]
Wiosna 1218
W drodze powrotnej Andrzej II odwiedził Antiochię, Bitynię, Niceę i ziemie Cesarstwa Łacińskiego. Tam zaręczył starszego syna Belę z córką cesarza nicejskiego Teodora I Laskarysa , zaś młodszego, Andrzeja, z córką króla Armenii.Andrzej II prowadził z carem Iwanem Asenem II rokowania dotyczące małżeństwa Iwana z córką Andrzeja II — Anną Marią. [więcej]
1218
W drugiej połowie 1218 roku Andrzej II zawarł kolejny odnoszący się do spraw ruskich węgiersko-polski układ, w myśl którego Koloman miał objąć rządy w Haliczu, otrzymać za żonę córkę Leszka Białego Salomeę oraz - co najważniejsze - miało dojść do wspólnej polsko-węgierskiej wyprawy na Ruś.
1219
W drugiej połowie 1219 roku doszła do skutku węgiersko-polska wyprawa na Ruś. Armia Andrzeja II i Leszka Białego usunęła z Ziemi Halickiej Daniela I oraz Mścisława Mścisławowicza Udałego, w efekcie czego w październiku 1219 roku na tronie w Haliczu zasiedli Koloman i młodziutka Salomea. [więcej]
Styczeń 1221
W styczniu 1221 roku Halicz, w którym rezydował syn Andrzeja II Koloman, zaatakowany został przez księcia kijowskiego Mścisława III , wspieranego przez zastępy Połowców. [więcej]
Styczeń 1221
W styczniu 1221 roku Andrzej II , dzięki małżeństwu swej córki Anny Marii z Iwanem Asenem II , zyskał sojusznika na południowych rubieżach swego państwa. W posagu przekazał Braniczewo i Belgrad, które Węgrzy zagarnęli Bułgarom podczas panowania Boriła .
24 marzec 1221
24 marca 1221 roku doszło do bitwy pod Haliczem Mścisława Mścisławowicza Udałego . Syn Andrzeja II Koloman wraz z małżonką dostali się do niewoli. Niedługo potem na halickim tronie zasiadł Daniel I Romanowicz . [więcej]
Koniec 1221
Pod koniec 1221 roku Andrzej II zawarł z Mścisławem Udałym ugodę, na mocy której Rusin obejmował rządy w Haliczu, a po jego śmierci władza miała być przekazana synowi Andrzeja II, też Andrzejowi, który miał pojąć za żonę córkę Mścisława Marię. [więcej]
Jesień 1221
Jesienią 1221 roku Andrzej II zawarł z Mścisławem Mścisławowiczem Udałym układ, na mocy którego zwolnieni zostali pojmani podczas bitwy pod Haliczem [więcej]
1222
W 1222 roku Andrzej II wydał tak zwaną Złotą Bullę, czyli zbiór przywilejów dla węgierskiej szlachty. Postanowienia gwarantowały serwientom prawa, które dotychczas posiadali tylko magnaci.Kodeks między innymi:
zwalniał od podatków,
przyznawał uprawnienia sądownicze nad ich chłopami,
zezwalał na swobodne rozporządzanie swoimi majątkami,
uniemożliwiał skazanie bez sądu,
ograniczał obowiązek służby wojskowej jedynie do wojny obronnej,
wymuszał na królu wypłatę żołdu w przypadku wojny zaczepnej,
obligował króla do zwoływania każdego roku na dzień św. Stefana ogólnego zgromadzenia w stołecznym Białogrodzie (Szekésfehervár),
wzywał magnatów, by powstrzymali się od ucisku chłopów.
[więcej]
30 listopad 1224
30 listopada 1224 roku Andrzej II wydał dyplom królewski Privilegium Andreanum , który nadawał szeroką autonomię terytorialną niemieckim kolonistom, osiedlonym w południowym Siedmiogrodzie. W zamian za wpłacenie do węgierskiego skarbca pięciuset marek w srebrze i wystawienie pięciuset uzbrojonych wojowników na potrzeby wojenne terytorium saskie zostało zwolnione od ceł i wszelkich podatków. Na czele nowego tworu państwowego stanął hrabia, który miał być namiestnikiem węgierskiego króla. Na wyznaczonym terytorium Sasi otrzymali prawo własności królewskich lasów i rzek, a król zobowiązywał się nadto nie darowywać żadnej wioski ani majątku królewskiego urzędnikom bądź osadnikom innej narodowości. [więcej]
12 czerwiec 1225
Andrzej II otrzymał od Honoriusza III list z datą 12 czerwca 1225 roku, w którym papież próbował odwieść węgierskiego króla od decyzji usunięcia krzyżackiego zakonu z Burzenlandu. [więcej]
1225/1226
Na przełomie 1225 i 1226 roku Andrzej II wygnał z Węgier Krzyżaków. Główną przyczyną pozbycia się tej elity europejskiego rycerstwa były ciągle rosnące krzyżackie roszczenia wobec węgierskiego króla. [więcej]
1226
W roku 1226 roku Andrzej II przekazał swojemu synowi Kolomanowi pod zarząd Chorwację.
1227
Na początku 1227 roku Andrzej II wspólnie z Belą IV , wspierany oddziałami Leszka Białego , wyprawił się na Ruś. Po początkowych sukcesach i zdobyciu Przemyśla później wojska sprzymierzonych zostały odparte. [więcej]
1227
W 1227 roku Andrzej II zawarł z Mścisławem Udałym ugodę, w myśl której książę Andrzej ponownie zasiadł na tronie halickim. [więcej]
1230
W 1230 roku Daniel I Romanowicz odbił z węgierskich rąk Halicz i odesłał królewicza Andrzeja do ojczyzny. Andrzej II , nie chcąc rezygnować z ruskich terytoriów, zorganizował wyprawę, na której czele stanął Bela IV . [więcej]
Marzec 1231
Prawdopodobnie w marcu 1231 roku Andrzej II spotkał się z Wielkim Mistrzem Zakonu Krzyżackiego Hermannem von Salzą , który próbował go przekonać do ponownego nadania Zakonowi Krzyżackiemu ziemi w Burzenlandzie. [więcej]
1231
Pod naciskiem węgierskiego Kościoła w 1231 roku Andrzej II wydał drugą Złotą Bullę. Usunięto z niej paragrafy dotyczące zakazu spłacania dziesięciny w pieniądzach i o prawie oporu. Dekret ten wniósł również pewne ograniczenia urzędu palatyna. [więcej]
1231 / 1232
Pojawienie się na węgierskim dworze Aleksandra Wsiewołodowicza Bełskiego , wygnanego przez Daniela I Halickiego najpierw z Bełza, a potem z Przemyśla, stało się motorem sprawczym wyprawy zbrojnej na zachodnią Ruś, której celem było przywrócenie porządku panującego przed wiosną 1230 roku. Andrzej II na czele okazałej armii wyruszył jesienią 1231 roku lub na początku 1232 roku. Kampania zakończyła się pełnym sukcesem, więc królewicz Andrzej ponownie zasiadł na halickim tronie. [więcej]
1232
W 1232 roku Andrzej II został obłożony klątwą przez węgierskiego prymasa. Anatema objęła również na całe Węgry za to, że Izmaelici i Żydzi nadal dzierżawili dochody królewskie.
1233
W myśl postanowień ugody z Bereg z 1233 roku Andrzej II pod przysięgą zobowiązał się wypędzić z kraju Izraelitów i ustanowić szereg ustępstw gospodarczych dla duchowieństwa.
1235
W 1235 roku Andrzej II wspomagany czeskimi oddziałami wkroczył zbrojnie do Austrii. Po spustoszeniu okolic Wiednia wycofał się. [więcej]
Złota myśl na dziś
Ważne bitwy
Wojny
V wyprawa krzyżowa
