Władcy Polski
Dynastia:
Piastów
Urodzony:
pomiędzy 1184-1185
Zmarł:
24 listopada 1227 roku
Rodzice:
Kazimierz II Sprawiedliwy Helena
1194
W 1194 roku dziesięcioletni Leszek Biały , wbrew testamentowi Krzywoustego , a zgodnie z zasadą dziedziczności tronu, został nowym księciem zwierzchnim. [więcej]
1195
Niezadowolony z werdyktu możnych, dotyczącego następstwa krakowskiego tronu, Mieszko III Stary zdołał zorganizować koalicję i późnym latem 1195 roku ruszył na Kraków. Obrony stolicy i młodego Leszka Białego podjął się wojewoda Mikołaj, wspomagany oddziałami księcia Romana Włodzimierskiego . W wyniku działań zbrojnych doszło do bitwy pod Mozgawą
1198
W 1198 roku Leszek Biały brał udział w wyprawie zbrojnej do Halicza. Celem interwencji było osadzenie na halickim tronie księcia Romana Włodzimierskiego . [więcej]
1198-1199
Pod koniec 1198 lub na początku 1199 roku regencję nad Leszkiem Białym objął Mieszko III Stary . Stało się to w wyniku porozumienia, które zawarł w Sandomierzu z matką Leszka, Heleną . W zamian za krakowski tron książę wielkopolski obiecał pasować Leszka Białego na rycerza. [więcej]
1199
W 1199 roku Leszek Biały ponownie zasiadł na krakowskim tronie. Stało się to w wyniku buntu możnych, którego oficjalnym powodem było niedotrzymanie obietnicy złożonej przez Mieszka III . W Krakowie mieli dobrą pamięć i nie zapomnieli, że princeps zobowiązał się usynowić i pasować na rycerza Leszka Białego. [więcej]
1199
W 1199 roku, po powrocie Leszka Białego do Krakowa, doszło do podziału spuścizny po Kazimierzu II Sprawiedliwym . Leszek Biały otrzymał Ziemię Sandomierską z ekspektatywą na dzielnicę krakowską z Łęczycą i Sieradzem oraz zwierzchnictwo nad Pomorzem Gdańskim. Jego brat Konrad I Mazowiecki otrzymał Mazowsze z możliwością rozszerzenia stanu posiadania w przyszłości o Ziemię Kujawską.
1201
W 1201 roku powtórnie pozwolono Mieszkowi III Staremu objąć urząd princepsa, który zobowiązał się dotrzymać poprzednio złożonych obietnic oraz dodatkowo obiecał oddać Ziemię Kujawską. [więcej]
1202
W 1202 roku, po śmierci Mieszka III Starego , krakowski tron ponownie opustoszał. Ówczesny senior Mieszko IV Plątonogi nie miał sposobności upomnieć się o urząd princepsa, ponieważ zaangażowany był w konflikt z bratankiem Henrykiem I Brodatym . Potężny wojewoda krakowski Mikołaj zaproponował Leszkowi Białemu przejęcie władzy zwierzchniej w kraju, ale postawił ultimatum. Zażądał usunięcia i skazania na wygnanie wojewody sandomierskiego Goworka, który był osobistym doradcą Leszka Białego. Młody książę nie zgodził się na to, więc na krakowskim tronie zasiadł Władysław III Laskonogi . [więcej]
1202
Jeszcze w 1202 roku zmarł wojewoda krakowski Mikołaj. Stronnictwo Awdańców, sprzymierzone z krakowskim biskupem Pełką, usunęło Władysława Laskonogiego z Krakowa, a urząd princepsa objął Leszek Biały . [więcej]
1202
Niedługo po objęciu rządów w Krakowie Leszek Biały udał się na Pomorze Gdańskie, gdzie odebrał hołd lenny od księcia Mściwoja I . [więcej]
19 czerwiec 1205
W 1205 roku Roman II , prawdopodobnie sprzymierzony z Władysławem III Laskonogim , zbrojnie przekroczył granice. Leszek Biały zmierzył się z nim bitwie pod Zawichostem
1206
W 1206 roku Leszek Biały interweniował na Rusi. Przystąpił do oblężenia Włodzimierza, zakończonego zawarciem z węgierskim królem Andrzejem II oraz księciem kijowskim Rurykiem II pokojowego porozumienia, na mocy
którego Eufrozynę Halicką osadzono we Włodzimierzu, a w Haliczu miał zasiąść książę perejasławski Jarosław III . [więcej]
1206
Z powodu ślamazarnego tempa przejmowania tronu w Haliczu przez Jarosława III władzę przechwycił książę siewierski Włodzimierz Igorewicz , który następnie przekazał ją swemu bratu Romanowi. Eufrozyna Halicka wraz z dziećmi zdążyła wcześniej uciec i przybyła jeszcze w 1206 roku do Krakowa. Leszek Biały przyjął ją z honorami i udzielił schronienia.
1206
W 1206 roku Leszek Biały wziął udział w kościelnym synodzie, zorganizowanym w Krakowie przez wygnanego z Wielkopolski arcybiskupa Kietlicza . [więcej]
1206/1207
Na przełomie 1206 i 1207 roku Leszek Biały wyprawił Daniela I Romanowicza z posłem Więcesławem na Węgry. [więcej]
4 styczeń 1207
4 stycznia 1207 roku Innocenty III arcybiskupa Henryka Kietlicza bullę, w której papież stanowczo zabrania krzywdzenia szlachetnego męża księcia krakowskiego. Dokument ten wzmacniał pozycję Leszka Białego na stale zagrożonym krakowskim tronie. [więcej]
1207
W 1207 roku, na prośbę księcia bełskiego Aleksandra, Leszek Biały raz jeszcze zdecydował się na interwencję w księstwie włodzimierskim. Wyprawa uwieńczona została zdobyciem Włodzimierza, a polski princeps poznał tam swoją żonę Grzymisławę . [więcej]
1208
W 1208 roku, po śmierci biskupa Pełki, Leszek Biały po raz pierwszy w dziejach Małopolski zgodził się na kanoniczny wybór zwierzchnika diecezji. Burzliwa elekcja zakończyła się triumfem Wincentego Kadłubka . [więcej]
9 czerwiec 1210
9 czerwca 1210 roku Innocenty III Leszek Biały poczuł się zagrożony. [więcej]
29 lipiec 1210
29 lipca 1210 roku Leszek Biały wziął udział w zwołanym przez arcybiskupa Henryka Kietlicza synodzie w Borzykowej na Ziemi Sieradzkiej. Na liście zaproszonych znajdowali się także: Henryk Brodaty , Władysław Odonic i Konrad Mazowiecki . [więcej]
1210/1211
W 1210 lub na początku 1211 roku, prawdopodobnie podczas nieobecności Leszka Białego , Mieszko Plątonogi zajął Kraków i objął rolę princepsa. [więcej]
Maj 1211
16 maja 1211 roku zmarł Mieszko Plątonogi . Jego następcą na krakowskim tronie został ponownie Leszek Biały . Swoje panowanie oparł na rodach: Powałów, Łabędziów, Grzymałów, Rawiczów i Odrowążów. Wojewodą krakowskim został Pakosław Awdaniec, dotychczasowy wojewoda sandomierski. [więcej]
Maj 1212
W maju 1212 roku Leszek Biały uczestniczył w zjeździe w Mąkolnie. Wzięli w nim udział Konrad Mazowiecki , książę pomorski Mściwoj I , arcybiskup Henryk Kietlicz . Dostojnicy sporządzali plany misji pruskiej, ustalonej wcześniej na synodzie w Borzykowej. Rozważano wówczas plan powołania stałej organizacji zakonno-rycerskiej, która służyłaby celom tej misji. [więcej]
1212
W 1212 roku Leszek Biały znalazł czas, aby znowu interweniować w wiecznie skonfliktowanej Rusi. Podczas tej wyprawy zajął Ugrowsk, Wereszyn, Stołpie i Kumów. [więcej]
Jesień 1213
Jesienią 1213 roku na dwór Leszka Białego dotarła Eufrozyna Halicka z synem Danielem I . Wdowa po Romanie II poszukiwała w Krakowie protektorów, którzy pomogliby jej odzyskać władzę w Haliczu. [więcej]
Wiosna 1214
Wiosną 1214 roku Leszek Biały ponownie interweniował na Rusi. Początek kampanii był obiecujący. Wojska polskiego księcia pokonały oddziały Władysława Kormiliczyca w bitwie nad rzeką Bóbrką, lecz próba zdobycia Halicza zakończyła się niepowodzeniem. W związku z tym wysiłek ulokowania Daniela I Romanowicza na halickim tronie nie powiódł się. Jedyne co udało się księciu krakowskiemu zrealizować, to przekonać księcia włodzimierskiego Aleksandra, aby oddał potomkom Romana grody Tychoml i Peremyl. [więcej]
Lato 1214
W związku z tym że bojarzy haliccy, niezadowoleni z rządów Władysława Kormiliczyca, wystąpili do węgierskiego króla z propozycją, by królem Halicza został jego syn Koloman, a na to bez pewnych ustępstw nie mógł się zgodzić Leszek Biały , latem 1214 roku wysłano do Andrzeja II posłów z propozycją pokojowego rozwiązania konfliktu.
[więcej]
Jesień 1214
Jesienią 1214 roku w Spiszu Leszek Biały spotkał się z Andrzejem II , by ratyfikować układ, w myśl którego polska strona godziła się na to, że syn węgierskiego króla Koloman zostanie królem Halicza, w zamian za co otrzyma Ziemię Przemyską i Lubaczowską. Poza tym córka polskiego księcia Salomea zostanie żoną Kolomana. [więcej]
Początek 1215
Na początku 1215 roku, pomimo sprzeciwu węgierskiego króla, Leszek Biały osadził we Włodzimierzu synów Romana II : Daniela I i Wasylka.
1215
W 1215 roku Leszek Biały wziął udział w synodzie w Wolborzu. Doszło tam do spotkania całej ligi młodszych książąt , do której należeli Konrad Mazowiecki , Władysław Odonic i Kazimierz Opolski . Wydano tam dla Kościoła wielki przywilej immunitetowy, w którym pozwolono na powstanie niezależnego sądownictwa nad ludnością osiadłą w dobrach kościelnych. Oprócz tego arcybiskup Kietlicz uzyskał od książąt złożenie ślubów jerozolimskich, w których zobowiązali się do wzięcia udziału w wyprawie do Ziemi Świętej, co dawało im szczególną nietykalność. [więcej]
Lipiec 1215
Brak respektowania postanowień traktatu z poprzedniego roku spowodował, że w połowie 1215 roku Leszek Biały stracił na rzecz Andrzeja II Ziemię Przemyską i Lubaczowską. [więcej]
1216
W 1216 roku, po objęciu Tronu Piotrowego przez Honoriusza III , Leszek Biały oddał się Stolicy Apostolskiej pod opiekę.
1216/1217
Na przełomie 1216 i 1217 roku połączone wojska Leszka Białego i księcia Mścisława Udałego pokonały węgierską załogę Halicza. Na halickim tronie zasiadł Rusin, który zajął także Ziemię Przemyską i Lubaczowską.
1217
W 1217 roku Leszek Biały utracił ziemie między Wieprzem a Bugiem na rzecz Daniela I Halickiego . [więcej]
1217
W 1217 roku Honoriusz III zgodził się, aby Leszek Biały zamiast do Ziemi Świętej udał się z krucjatą do Prus.
1217
W 1217 roku Leszek Biały ufundował w kościele Grobu Bożego w Miechowie, stałe oświetlenie na wzór bazyliki jerozolimskiej. Być można stało się to z powodu niewypełnienia lewantyńskich ślubów krucjatowych.
1217
W 1217 roku w Dankowie Leszek Biały zawarł pokojowy układ z Henrykiem Brodatym . Przyczyną tego szczytu był wystawiony przez śląskiego władcę pewien dokument, w którym tytułował siebie księciem śląskim i krakowskim.
1217
W 1217 roku Leszek Biały sprzymierzył się z Władysławem Laskonogim . Efektem tego porozumienia było wygnanie z kraju Władysława Odonica przez jego stryja. Tym sposobem rozpadła się liga młodszych książąt .
1217
W 1217 roku Leszek Biały , wspierany oddziałami z Wielkopolski, wyprawił się na Pomorze Gdańskie. Tu udało mu się skłonić Świętopełka , syna Mściwoja I , do uznania swego zwierzchnictwa i płaceniu rocznego trybutu. [więcej]
1218
W 1218 roku Leszek Biały zorganizował wyprawę odwetową przeciwko Danielowi I , lecz ekspedycja zakończyła się kompletną klęską. [więcej]
1218
W drugiej połowie 1218 roku Leszek Biały zawarł kolejny dotyczący spraw ruskich układ polsko-węgierski, na mocy którego Koloman miał objąć rządy w Haliczu, otrzymał za żonę córkę polskiego księcia Salomeę oraz, co najważniejsze, miało dojść do wspólnej polsko-węgierskiej wyprawy na Ruś.
1219
W drugiej połowie 1219 roku udało się zorganizować polsko-węgierską wyprawę na Ruś. Armia Leszka Białego i Andrzeja II wyparła z Ziemi Halickiej Daniela I oraz Mścisława Mścisławowicza Udałego, w efekcie czego w październiku 1219 roku Koloman i Salomea objęli rządy w Haliczu. [więcej]
1220
W 1220 roku Leszek Biały zaatakował Włodzimierz, lecz wyprawa nie przyniosła spodziewanych skutków. Do porażki w dużym stopniu przyczynił się sojusz Daniela I z Litwinami, którzy najechali Mazowsze. [więcej]
1220/21
Na przełomie 1220 i 1221 roku Leszek Biały przedsięwziął kolejną zbrojną wyprawę przeciwko Danielowi I , lecz i tym razem koalicja Rusinów i Połowców odparła polsko-węgierski atak z dwóch stron. [więcej]
24 marzec 1221
Wiosną 1221 roku granice księstwa halickiego przekroczyły wojska koalicji ruskich książąt pod dowództwem Mścisława Mścisławowicza Udałego . 24 marca 1221 roku doszło do bitwy pod Haliczem Leszka Białego Salomea wraz z mężem dostała się do niewoli. Wkrótce na halickim tronie zasiadł Daniel I Romanowicz . [więcej]
Kwiecień 1221
Z kwietnia 1221 roku pochodzi list Honoriusza III , w którym nawiązuje on do usprawiedliwień Leszka Białego dotyczących braku możliwości wyruszenia księcia na krucjatę do Ziemi Świętej. W piśmie tym polski władca przedstawiony jest jako człowiek otyły, słaby i uzależniony od alkoholu. Adresatami papieskiego listu byli: Wawrzyniec, biskup wrocławski i Piotr, prepozyt głogowski. [więcej]
Koniec 1221
Pod koniec 1221 roku Leszek Biały zawarł z Danielem I pokojowy układ, w myśl którego ziemie sporne między Bugiem a Wieprzem pozostały w rękach ruskich, a w zamian strona polska uzyskiwała pokój na wschodniej granicy. [więcej]
5 sierpień 1222
W 1222 roku Leszek Biały wziął udział w wyprawie przeciwko Prusom. Ekspedycja, w której kroniki odnotowały również stawiennictwo Konrada Mazowieckiego oraz Henryka Brodatego , nie przyniosła wymiernych rezultatów i zakończyła się 5 sierpnia 1222 roku zgromadzeniem w Lonyz, gdzie sprecyzowano organizację przygotowań oraz ustalono termin następnej krucjaty na przyszły rok. [więcej]
Lipiec 1223
W lipcu 1223 roku Leszek Biały wyruszył na kolejną krucjatę przeciwko Prusom. Oprócz krakowskiego księcia wzięli w niej udział Konrad Mazowiecki i Henryk Brodaty oraz reprezentacja Pomorza ze Świętopełkiem i Warcisławem na czele. 23 lipca 1223 roku w Brzeźnie odbyło się zgromadzenie, kończące wyprawę. Tydzień później krucjatowy obóz opuścili książęta pomorscy, a władcy polskich ziem przenieśli się do Wierdzelewa. Tam doszło do utworzenia „stróży rycerskiej", odpowiedzialnej za stałą obronę ziem polskich przed najazdami Prusów. [więcej]
6 sierpień 1223
6 sierpnia 1223 roku Leszek Biały wziął udział w zgromadzeniu, w którym uczestniczyli również Konrad Mazowiecki , Henryk Brodaty i biskup krakowski Iwon . [więcej]
Maj 1224
W maju 1224 roku Leszek Biały uczestniczył w zgromadzeniu w Korytnicy. Doszło tu do ugody pomiędzy krakowskim księciem a biskupem Iwo Odrowążem. [więcej]
Wrzesień 1224
We wrześniu 1224 roku Leszek Biały wziął udział w zjeździe w Prądowie. Stawili się na nim również Konrad Mazowiecki i biskup Chrystian . Główną kwestią poruszaną na zgromadzeniu była sprawa obrony granic przed Prusami. Oprócz tego książę krakowski dokonał tam nadania biskupowi pruskiemu wsi Maliniów (Matyniów). [więcej]
1224
W 1224 roku Prusowie zaatakowali pograniczny gród, broniony przez rycerstwo małopolskie. Podczas walk, gdy ginęli przedstawiciele rodu Odrowążów, członkowie rodu Gryfitów z Janem Klimontowicem na czele uciekli z opresji. Ten epizod stał się ze strony Leszka Białego powodem ostrych represji, jakie spadły na rodzinę, która umknęła z kotła walki.
[więcej]
Wiosna 1225
Wiosną 1225 roku Leszek Biały przyjął w Krakowie Daniela I , który przybył z prośbą o pomoc przeciwko koalicji Aleksandra Bełskiego i Mścisława Udałego . [więcej]
Lato 1225
Latem 1225 roku Leszek Biały wspomógł zbrojnie Daniela I . [więcej]
Sierpień 1225
W sierpniu 1225 roku, podczas gdy Leszek Biały przebywał na Pomorzu Gdańskim lub na Rusi, do Krakowa , prawdopodobnie za namową prześladowanych Gryfitów, przybył i rozpoczął oblężenie Henryk Brodaty . Niedługo potem zrezygnował z zamiaru zdobycia małopolskiej stolicy, ponieważ landgraf turyński zaatakował Lubusz. Leszek Biały doścignął będącego w odwrocie śląskiego księcia nad rzeką Dłubnią. Tam doszło do rokowań i zawarcia pokojowego porozumienia. [więcej]
Wrzesień 1225
Prawdopodobnie we wrześniu 1225 roku w Krakowie Leszek Biały przyjmował Henryka Brodatego i Konrada Mazowieckiego . Głównym tematem rozmów była ochrona granic przez najazdami z Prus. Możliwe, że wówczas powstał pomysł ściągnięcia Krzyżaków wygnanych z Węgier. [więcej]
21 czerwiec 1226
21 czerwca 1226 roku urodził się Bolesław Wstydliwy , pierwszy syn Leszka Białego . To wydarzenie spowodowało zmianę sytuacji politycznej w ówczesnej Polsce. Przy bezpotomnej śmierci krakowskiego księcia na schedę po nim mógł liczyć jego brat Konrad Mazowiecki lub Władysław Laskonogi , nie wykluczając Henryka Brodatego . Narodziny potomka znacznie komplikowały nadzieje pozostałych monarchów. [więcej]
1226
W 1226 roku Świętopełk II Wielki nie zapłacił trybutu Leszkowi Białemu . [więcej]
1227
Na początku 1227 roku Leszek Biały wspomógł zbrojnie Andrzeja II w jego wyprawie na Ruś. Polskie oddziały między innymi przeprowadziły nieudany atak na Włodzimierz. Wyprawa ta nic nie dała stronie polskiej, ponieważ w wyniku układów rusko-węgierskich władzę w Haliczu objął syn madziarskiego króla książę Andrzej. [więcej]
1227
Prawdopodobnie w 1227 roku lub wcześniej Leszek Biały podpisał z Władysławem Laskonogim układ, gwarantujący władcy małopolskiej dzielnicy dziedziczenie wielkopolskiego tronu. [więcej]
11 listopad 1227
Na 11 listopada 1227 roku Leszek Biały zwołał zjazd do Gąsawy. Na zgromadzeniu stawili się wszyscy najważniejsi monarchowie ówczesnej Polski. Nie zabrakło tam Henryka Brodatego , Konrada Mazowieckiego , Świętopełka Gdańskiego i Władysława Odonica . Celem szczytu było pokojowe rozstrzygnięcie i zakończenie konfliktu dwóch ostatnich władców oraz podjęcie próby podporządkowania Świętopełka . Polski princeps, wyjeżdżając do Gąsawy, z pewnością nie przewidywał, że będzie to jego ostatnia podróż. [więcej]
23/24 listopad 1227
Rankiem 23 lub 24 listopada 1227 roku Leszek Biały został zaatakowany przez niezidentyfikowanych spiskowców. Próbował ratować się ucieczką, lecz został dogoniony i zamordowany. [więcej]
Złota myśl na dziś
Ważne bitwy
Zawichost 1205 Halicz 1221
