Władcy Węgier
Dynastia:
Arpadów
Urodzony:
29 listopad 1206 roku
Zmarł:
3 maja 1270 roku w Budzie
Rodzice:
Andrzej II i Gertruda z Meran
1227
Na początku 1227 roku Bela IV wspólnie z ojcem wzięli udział w wyprawie zbrojnej na Ruś. Węgierski książę między innymi brał udział w oblężeniu Halicza. [więcej]
1230
W 1230 roku Bela IV wyruszył na Ruś, aby odbić Halicz, zajęty wiosną tego samego roku przez Daniela I Romanowicza . Ekspedycja zakończyła się klęską i chorobą węgierskiego następcy tronu. [więcej]
1231 / 1232
Na przełomie 1231 i 1232 roku Bela IV wziął udział w wyprawie przedsięwziętej przez jego ojca na zachodnią Ruś. Wyprawa zakończyła się pełnym sukcesem armii węgierskiej. [więcej]
Wrzesień / październik 1235
21 września 1235 roku zmarł Andrzej II . W królestwie nastąpił krótkotrwały chaos. Doszło nawet do tego, że grupa możnowładców zwróciła się do Fryderyka II z propozycją objęcia węgierskiego tronu. Mimo wszystko Bela IV opanował sytuację. [więcej]
14 październik 1235
14 października 1235 roku w Szekesfehervär Bela IV został królem Węgier. W uroczystościach koronacyjnych wziął udział Daniel I Halicki , który prowadził jego konia. [więcej]
1235
Po dojściu do władzy Bela IV próbował wzmocnić pozycję króla na Węgrzech. Pomysłem na osiągniecie zamierzonego celu było rozprawienie się ze zwolennikami ojca, których odsunął od władzy. Powołał również specjalną komisję, aby odzyskać zastawione przez Andrzeja majątki królewskie. [więcej]
1236
W 1236 roku w odwecie na węgiersko-czeską agresję z 1235 roku Fryderyk II Bitny spustoszył terytorium należące do Beli IV . [więcej]
1236
W 1236 roku Bela IV wysłał kilku swoich posłów do Batu Chana, mongolskiego władcy, który był w trakcie podbijania Bułgarów Wołżańskich i Kumanów. Jednym z wysłanników był dominikanin Julien, który powrócił na Węgry rok później.
Początek 1237
Zagrożony konfliktem z Fryderykiem II Bela IV zaczął poszukiwać sojuszników. W związku z tym wysłał zaproszenie do Danielela I Romanowicza , który zjawił się na Węgrzech na początku 1237 roku. [więcej]
1239
W 1239 roku Bela IV zezwolił na osiedlenie się na Węgrzech Kumanów, ludu koczowniczego pochodzenia tureckiego, który już wcześniej najeżdżał wschodnie terytorium Węgier. Kumani, zagrożeni przez Tatarów, szukali schronienia u króla węgierskiego. Bela IV liczył, że ulokowanie tej wojowniczej nacji pozwoli podnieść siły obronne kraju. [więcej]
Listopad 1239
W listopadzie 1239 roku do Beli IV przybył uciekający przed tatarską nawałnicą Michał II Wsiewołodowicz . Król Węgier nie był w stanie pomóc kijowskiemu księciu.
1240
W 1240 roku Bela IV poparł papieża Grzegorza IX w konflikcie z cesarzem Fryderykiem II . [więcej]
Listopad 1240
W listopadzie 1240 roku do Beli IV przybył, uciekający przed tatarskim potopem, Daniel I Halicki . Król Węgier nie był w stanie udzielić pomocy kolejnemu ruskiemu władcy. [więcej]
25 grudzień 1240
Prawdopodobnie 25 grudnia 1240 roku do Beli IV dotarła przywieziona przez Daniela I Halickiego wiadomość o zbliżających się tatarskich hordach. [więcej]
Styczeń 1241
Na początku 1241 roku Bela IV wysłał do Fryderyka II prośbę o pomoc w walce z tatarską nawałą. Węgierski król w zamian za wsparcie był w stanie nawet złożyć hołd lenny cesarzowi. [więcej]
Styczeń 1241
Na początku 1241 roku zagrożony tatarskim najazdem Bela IV wysyłał do wszystkich władców Europy apele z prośbą o pomoc. [więcej]
11 marzec 1241
11 marca 1241 roku przez przełęcz na południe od Halicza na teren Węgier wtargnęły mongolsko-tatarskie hordy pod dowództwem Batu Chana i rozpoczęły pustoszenie kraju. Niedługo potem zabity został władca Kumanów Kóteney, co stało się powodem zwrócenia tego ludu przeciwko Węgrom.
Bela IV zorganizował armię, która 11 kwietnia 1241 roku starła się z najeźdźcami ze wschodu w bitwie na polach Mohi nad rzeką Sajó i poniosła sromotną klęskę. [więcej]
Marzec 1241
Bela IV umknąwszy z pola bitwy udał się przez Austrię do Chorwacji i schronił na wyspie Krk. [więcej]
Wiosna 1241
Wczesną wiosną 1241 roku na pomoc Beli IV wyruszył austriacki władca Fryderyk II Bitny , lecz w pewnym momencie zatrzymał się, a następnie schronił się w Hainburgu na terenie Austrii. Potem zajął trzy pograniczne komitaty węgierskie nad rzeką Litawą: Moson (Weiselburg), Sopron (Oedenburg) i Vas (Eisenburg) i zażądał od nich 10 000 grzywien srebra. [więcej]
1242
W 1242 roku, po opuszczeniu węgierskiego terytorium przez siły Batu Chana, Bela IV przystąpił do reformowania kraju z zamiarem poprawy jego obronności. [więcej]
Lato 1242
Latem 1242 roku Bela IV gościł Rościsława IV Michałowicza , który uciekł z Rusi, gdy pojawili się tam Mongołowie wycofujący się z Węgier. Bela IV postanowił oddać mu za żonę swą córkę Annę, licząc z pewnością na większe wpływy w Haliczu. [więcej]
Maj 1246
W maju 1246 roku Bela IV wysłał do Daniela Romanowicza posła z propozycją małżeństwa swej córki Konstancji z Lwem, synem halickiego księcia.
[więcej]
15 czerwiec 1246
W 1246 roku Bela IV rozpoczął wojnę odwetową z księciem austriackim Fryderykiem II Bitnym , który wykorzystując osłabienie Węgier podczas najazdu tatarskiego w 1241 roku zagarnął trzy przygraniczne węgierskie miasta. Kampania rozstrzygnęła się 15 czerwca 1246 roku w bitwie nad Litawą, niedaleko miasta Wiener Neustadt, w pobliżu Piesting, koło Pottendorfu. W potyczce stracił życie austriacki monarcha. Zwycięstwo to pozwoliło Beli IV odzyskać utracone ziemie. [więcej]
Wrzesień 1246
Jesienią 1246 roku w Zwoleniu Bela IV zawarł sojusz z Danielem Romanowiczem . Układ ten wzmocniony został małżeństwem Konstancji Węgierskiej z Lwem Halickim. [więcej]
15 listopad 1246
15 listopada 1246 roku Bela IV wysłał do papieża Innocentego IV prowincjała węgierskiej prowincji franciszkańskiej Jakuba oraz królewskiego spowiednika Romana z prośbą o nadanie węgierskiemu monarsze Austrii. [więcej]
1246
W 1246 roku w Bułgarii doszło do zamachu stanu. Bela IV wykorzystał te dogodne okoliczności, aby odebrać południowemu sąsiadowi ziemię braniczewską i belgradzką. [więcej]
Wrzesień 1247
Prawdopodobnie we wrześniu 1247 roku doszło do koncentracji wojsk węgiersko-ruskich pod Bratysławą. Bela IV planował odebrać wiedeński tron namiestnikowi Fryderyka II Ottonowi z Eberstein , lecz po spotkaniu z austriackimi posłami węgierski władca zrezygnował. Daniel I Halicki mógł powrócić do ojczyzny. [więcej]
28 styczeń 1248
28 stycznia 1248 roku Innocenty IV wystosował do Beli IV prośbę o pomoc dla Gertrudy Babenberskiej i margrabiego Badenii Hermana VI w odzyskaniu wiedeńskiego tronu. [więcej]
Lato 1248
Zapewne latem 1248 roku Bela IV przebywał w Preszburgu (Bratysławie), gdzie trwały negocjacje z wysłannikami Fryderyk II w sprawie przynależności Austrii. W rokowaniach uczestniczył również Daniel Halicki . [więcej]
25 lipiec 1250
W lipcu 1250 roku Bela IV , wykorzystując trwający chaos w Austrii, wybrał się tam na łupieską wyprawę. Dzięki swym działaniom mógł się pochwalić 25 lipca 1250 roku spaleniem klasztoru Kleinmariazell. Wycofał się po konsultacji z królem Czech Wacławem I . [więcej]
1252
Na początku 1252 roku Bela IV wysłał do Daniela I Halickiego poselstwo z pomysłem mariażu Romana, syna ruskiego księcia, z Gertrudą Babenberg , wdową po Hermanie Badeńskim . Projekt ten zakończył się sukcesem. Małżeństwo zostało zawarte 27 czerwca 1252 roku. [więcej]
9 maj 1252
9 maja 1252 roku Bela IV w liście do Innocentego IV zapewniał papieża, że zrobi wszystko, aby przekonać Daniela I Halickiego do rozmów z Rzymem w sprawie unii. [więcej]
2 czerwiec 1252
2 czerwca 1252 roku Bela IV przebywał w obozie wojskowym pod Bratysławą, czyniąc przygotowania do ataku na Austrię. [więcej]
15 czerwiec 1252
15 czerwca 1252 roku Bela IV dotarł do Wiednia i rozpoczął oblężenie. W tym czasie jednostki węgierskiego monarchy pustoszyły terytorium Austrii. Jeden z oddziałów opanował pograniczne zamki w Styrii. Oprócz tego Kumanowie w porozumieniu z Madziarami splądrowali Morawy. Po dwóch tygodniach walk bez powodzenia zrezygnował z prób zdobycia Wiednia. Następnie obszar leżący na zachód od rzeki Litawy, między Wiedniem a Wiener Neustadt, który zajął w międzyczasie, przekazał swoim protegowanym: Romanowi Halickiemu i jego żonie Gertrudzie Babenberskiej , a potem wycofał się na Węgry. [więcej]
Maj 1253
Najpóźniej w maju 1253 roku Bela IV wysłał do Daniela I Halickiego poselstwo z wołaniem o pomoc w wojnie z Czechami. [więcej]
Czerwiec 1253
Na początku czerwca 1253 roku Bela IV ponownie wkroczył na terytorium Austrii. [więcej]
25 czerwiec 1253
25 czerwca 1253 roku wojska Beli IV dotarły do Ołomuńca, mocno pustosząc całą okolicę. [więcej]
Lipiec 1253
W lipcu 1253 roku sprzymierzeni z Belą IV Daniel I Halicki , Bolesław Wstydliwy i Władysław Opolski przedsięwzięli kampanię opawską , pustosząc czeskie terytorium.
Lipiec 1253
W lipcu 1253 roku Bela IV naciskany przez wojska Przemysła Ottokara II wycofał się spod Ołomuńca i przez Austrię powrócił na Węgry. [więcej]
Wrzesień 1253
Prawdopodobnie we wrześniu 1253 roku Bela IV odmówił pomocy Romanowi Halickiemu , oblężonemu przez wojska Przemysła Ottokara II w austriackiej twierdzy Himberg. [więcej]
Grudzień 1253
W grudniu 1253 roku do Beli IV przybył jego zięć Henryk XIII Bawarski z prośbą o pomoc w walce o spadek po Babenbergach. Węgierski władca odmówił. [więcej]
1253 / 1254
Na przełomie 1253 i 1254 roku Bela IV przyjmował wysłanników Innocentego IV , starających się doprowadzić do zniwelowania sporu pomiędzy monarchami Węgier i Czech. [więcej]
3 kwiecień 1254
3 kwietnia 1254 roku w Budzie Bela IV zawarł z królem Czech Przemysłem Ottokarem II pokój w Pozsony (Bratysława). W myśl traktatu Bela IV otrzymał Styrię. [więcej]
Jesień 1254
Jesienią 1254 roku Bela IV wyznaczył namiestnika, który miał sprawować w jego imieniu rządy w Styrii. Został nim Stefan z rodu Gutkelet , ówczesny ban Sławonii. [więcej]
1257 / 1258
Na przełomie 1257 i 1258 roku w Styrii doszło do zamieszek z powodu niechęci miejscowego rycerstwa do lokalnego namiestnika. Bela IV do rozprawienia się z buntownikami wysłał swojego syna Stefana V . [więcej]
Lato 1259
W połowie 1259 roku Bela IV przedsięwziął nieudaną wyprawę zbrojną do Karyntii. To niepowodzenie ponownie wznieciło ogień społecznych niepokojów w Styrii, w konsekwencji których, z pomocą wojsk
Przemysła Ottokara II , większość styryjskich grodów odłączyła się od Węgier. [więcej]
Luty / marzec 1260
Na przełomie lutego i marca 1260 roku węgierskie oddziały przekroczyły granicę z Austrią. Bela IV w ten sposób próbował odzyskać utraconą w poprzednim roku Styrię. Mobilizacja czeskich oddziałów, przeprowadzona przez Przemysła Ottokara II , zaowocowała zawarciem rozejmu, który miał potrwać do 24 czerwca 1260 roku. [więcej]
26 czerwiec 1260
W połowie czerwca 1260 roku armia Beli IV podeszła pod graniczną rzekę Morawę. Po upłynięciu terminu (24 czerwca 1260) zawieszenia broni, kumańskie zastępy wtargnęły na terytorium Austrii. 26 czerwca 1260 roku w okolicy Staatz i Laa Kumanowie rozbili stacjonujący tam zaskoczony austriacki oddział zbrojny. [więcej]
12 lipiec 1260
12 lipca 1260 roku Bela IV doznał dotkliwej porażki w bitwie pod Kroissenbrunn . [więcej]
31 marzec 1261
31 marca 1261 roku w Wiedniu Bela IV wziął udział w pokojowych rokowaniach z królem Czech Przemysłem Ottokarem II . W myśl postanowień traktatu Węgrzy utracili między innymi Styrię i musieli zapłacić 11 000 grzywien srebra w ramach odszkodowania. Dla podniesienia rangi kontraktu ustalono mariaż władcy Czech z wnuczką węgierskiego króla Kunegundą, córką Rościsława Michajłowicza . [więcej]
1261
W 1261 roku Bela IV wsparł zbrojnie działania swego zięcia Rościsława Michałowicza w wojnie z Bułgarami. Pokonany Konstantyn Asen Tich utracił wówczas północno-zachodnie terytoria, a Bela IV zaczął używać tytułu „król Bułgarii". [więcej]
Wiosna 1262
Zapewne wiosną 1262 roku z powodu buntu Stefana V , podżeganego przez możnowładztwo, Bela IV dokonał podziału królestwa. W rezultacie państwo rozpadło się na trzy części: Stefan V jako "młodszy król" sprawował władzę w Siedmiogrodzie i na Nizinie Zacisańskiej (Tiszantul), książę Bela (młodszy brat Stefana) rządził w Chorwacji i Sławonii, a reszta pozostała pod rządami "starego króla". [więcej]
Lato 1262
Latem 1262 roku Bela IV przyjmował przybyłego z dyplomatyczną wizytą Daniela I Halickiego . [więcej]
1263
W 1263 roku Bela IV wsparł zbrojnie bułgarskiego magnata Jakuba Svetoslava . [więcej]
1264
W 1264 roku, po śmierci Rościsława Michajłowicza , Bela IV osadził w Widyniu Jakuba Svetoslava . [więcej]
23 marzec 1266
23 marca 1266 roku Bela IV podpisał pokojowe porozumienie z czeskim królem Przemysłem Ottokarem II . Świadkami wystawienia tego dokumentu byli Bolesław Pobożny , Bolesław Wstydliwy i Leszek Czarny . [więcej]
1266
W 1266 roku w Budzie doszło do zgromadzenia córek i wnuczek Beli IV , mającego na celu zażegnanie konfliktu ze Stefanem V . [więcej]
1267
W 1267 roku Bela IV wspólnie ze Stefanem V wydali Złotą Bullę . Był to dokument umniejszający władzę królewską na rzecz arystokracji. [więcej]
Złota myśl na dziś
Ważne bitwy
Mohi 1241
Kroissenbrunn 1260
Wojny
Najazd Batu i Sübedeja na Europę 1235-1242