Dolnośląskie
Ciekawostki z historii zamku i grodu
X wiek
Około X wieku Jawor był centralnym grodem słowiańskiego plemienia Trzebowian.
1224
Z 1224 roku pochodzi pierwsza wzmianka o
mieszkalno-obronnej wieży w Jaworze , z której powstał później zamek. Zbudowana została na rzucie prostokąta o wymiarach 7,6 x 6,3 metra na początku XIII wieku, prawdopodobnie z inicjatywy Radosława z Bolesławca.
1274
W 1274 roku, za sprawą Bolesława II Rogatki ,
Jawor stał się stolicą odrębnego księstwa. Pierwszym władcą Księstwa Jaworskiego został syn Bolesława II Rogatki Henryk V Brzuchaty .
1278
W 1278 roku zmarł Bolesław II Rogatka . Z tego powodu Henryk V Brzuchaty dokonał w podziale ojcowizny zmiany, w wyniku której Księstwo Jaworskie przypadło Bolkowi I . Właśnie temu właścicielowi przypisuje się wzniesienie nowego zamku w Jaworze .
1300
Około 1300 roku zamek Jawor otoczony został murem obronnym o grubości 2,25 metra, połączonym z fortyfikacjami miejskimi.
1313
W 1313 roku w Jaworze Henryk I Jaworski gościł Henryka, syna Henryka z Lipy zamożnego szlachcica z Czech, dobrego przyjaciela Ryksy Elżbiety .
połowa XIV wieku
Prawdopodobnie dzięki zapałowi księcia Bolka II w północno-zachodnim narożniku muru wzniesiono na planie prostokąta o wymiarach 29 x 9 metrów budowlę zwaną Wysokim Domem .
1392
W 1392 roku Jawor stał się własnością królów czeskich.
1393
W 1393 roku na zamku w Jaworze odbyło się pierwsze posiedzenie sejmu prowincjonalnego.
1408
W 1408 roku zakończono budowę zachodniego skrzydła zamku w Jaworze , sfinansowaną przez króla Czech Wacława IV .
1459
W 1459 roku na zamku w Jaworze gościł król Czech Jerzy z Podiebradu .
1505 - 1506
W latach 1505 - 1506 przynajmniej raz przebywał w Jaworze starosta generalny Śląska Zygmunt Jagiellończyk w celu sprawowania sądów.
1510 - 1530
W latach 1510 - 1530, w związku z realnym zagrożeniem turecką inwazją, nastąpiła w Jaworze rozbudowa fortyfikacji miejskich oraz zamkowych. W tym czasie do południowego skrzydła po zachodniej stronie dobudowano dwukondygnacyjną basteję.
1567 - 1572
W latach 1567 - 1572 dobudowano wschodnie skrzydło zamku w Jaworze .
1648
W 1648 roku, podczas działań zbrojnych wojny trzydziestoletniej, miasto oraz zamek w Jaworze zostały spalone.
1654-1656
Cesarz Ferdynand III na mocy postanowień pokoju westfalskiego z 24 października 1648 roku zmuszony był wydać pozwolenia na budowę trzech kościołów ewangelickich na Śląsku. W 1652 roku wypełnił ustalenia traktatu.
Dzięki cesarskiej aprobacie w latach 1654-1655 wzniesiono w Jaworze ewangelicki Kościół Pokoju Ducha Świętego . Genialnym projektantem świątyni okazał się Albrecht von Säbisch (1610-1688). Jest to obiekt bardzo ciekawy z tego względu, że warunki jego budowy były obwarowane cesarskimi obostrzeniami:
musiał być usytuowany poza murami miejskimi;
musiał być wykonany z nietrwałych materiałów, czyli np. z drewna, słomy, piasku, gliny;
do montażu jego konstrukcji nie wolno było używać gwoździ;
wymiary placu budowy miały wynosić maksymalnie 100 łokci;
budowniczowie musieli pochodzić z miasta, w którym powstawał;
kościół nie mógł posiadać wieży;
Jak widać intencją cesarza było, aby powstały obiekt już na samym starcie był nietrwały, kruchy, tymczasowy. Choć oficjalna wersja tłumacząca wolę Ferdynanda III była taka, że powstała konstrukcja musiała łatwo dać się wyburzyć w przypadku próby zajęcia budowli przez wrogie oddziały, to można się domyślić, że chodziło o stworzenie jak największej ilości barier, uniemożliwiających rozprzestrzenianie się wiary ewangelickiej w katolickim cesarstwie, czyli dom modlitwy powinien się niedługo po powstaniu rozsypać, a znużeni ciągłymi problemami z walącą się świątynią ewangelicy mieli zrezygnować z kościoła. Jak bardzo austriacki władca się pomylił, widać właśnie w Jaworze. Wszyscy mogą przekonać się na własne oczy, że kościół stoi do dziś i jest w znakomitej kondycji.
Świątynia ta jest unikatowym zabytkiem barokowej architektury drewnianej Dolnego Śląska i jako zespół obiektów od 2001 roku znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.
1663-1665
W latach 1663-1665 ówczesny starosta Jawora baron Otto von Nostitz odbudował zamek w barokowym stylu.
1687
W 1687 roku na zamku w Jaworze spędziła noc królowa Marysieńka Sobieska, będąc w drodze do Cieplic, gdzie planowała zaczerpnąć świeżego powietrza oraz zażyć odpowiedniej porcji leczniczych wód.
1746
W 1746 roku, z polecenia króla Prus Fryderyka II, na zamku w Jaworze ulokowano szpital dla obłąkanych.
1764
W 1764 roku na zamku w Jaworze powstało główne więzienie Dolnego Śląska, które pełniło swą rolę aż do 1956 roku. W latach 1888 - 1945 było to miejsce odosobnienia tylko dla kobiet. W czasie II wojny światowej więziono tu uczestniczki ruchu oporu z Norwegii i Francji.
1856
W 1856 roku powstała w Jaworze pierwsza stacja kolejowa, będąca przystankiem na linii nr 137, łączącej Katowice z Legnicą.
1902
W 1902 roku rozpoczęła swą działalność linia kolejowa nr 315 Malczyce - Jawor .
2013
W 2013 roku na wieży zamku w Jaworze udostępniono punkt widokowy.
Złota myśl na dziś