Władcy Litwy
Dynastia:
Giedyminowiczów
Urodzony:
przed 1275 rokiem
Zmarł:
w grudniu 1341 roku pod Wieloną
Rodzice:
Butywid
1275
Giedymin urodził się przed 1275 rokiem. [więcej]
1315
W 1315 roku Giedymin poprowadził atak na Brześć. [więcej]
1316
W 1316 roku, po śmierci Witenesa , Giedymin objął władzę na Litwie. [więcej]
1316
Zimą 1316 roku wojska krzyżackie pod dowództwem Henryka von Plotzke spustoszyły litewskie terytorium. Tym sposobem Giedymin został wciągnięty w dalszy ciąg wojny litewsko-krzyżackiej . [więcej]
1317
Na początku 1317 roku wielki marszałek Henryk von Plotzke zaatakował żmudzką Waykinę. Była to kolejna odsłona wojny litewsko-krzyżackiej . [więcej]
1317
W 1317 roku w Nowogródku Giedymin utworzył prawosławną metropolię. [więcej]
24 czerwiec 1317
Około 24 czerwca 1317 roku wielki marszałek Henryk von Plotzke , kontynuując zmagania wojny litewsko-krzyżackiej , spustoszył żmudzkie terytorium. Jeden z oddziałów podszedł pod gród Giedymina i podjął nieudaną próbę zdobycia warowni. [więcej]
1318
W 1318 roku Giedymin ożenił swojego syna Olgierda z Anną, córką księcia witebskiego. [więcej]
Jesień 1318
Jesienią 1318 roku wielki marszałek Henryk von Plotzke zaatakował nadniemeńskie grody Junigedę i Pistę. [więcej]
Kwiecień 1319
W 1319 roku wojna litewsko-krzyżackiej trwała nadal. W kwietniu wielki marszałek Henryk von Plotzke próbował zdobyć nadniemeńskie grody Junigedę i Pistę. [więcej]
Lipiec 1320
W lipcu 1320 roku Krzyżacy kontynuując działania zbrojne wojny litewsko-krzyżackiej zaatakowali żmudzkie Miedniki. Żmudzini podjęli walkę z agresorami w gęstwinie leśnej. W konsekwencji rozegranej bitwy armia Zakonu została rozgromiona. Na placu boju legł wielki marszałek krzyżacki Henryk von Plotzke . [więcej]
1322
Przed 1322 rokiem Giedymin wydał swą córkę Elżbietę za mąż za Wacława Płockiego . [więcej]
1322
W drugiej połowie 1322 roku Giedymin zbrojnie zajął Wołyń. [więcej]
1322—1323
W latach 1322—1323 Giedymin próbował intensywnych zabiegów dyplomatycznych, mających na celu osłabienie wizerunku Zakonu Krzyżackiego. Wystosował wówczas szereg listów do papieża Jana XXII i władców Europy zachodniej, oskarżając Krzyżaków, że swą zaborczą i grabieżczą polityką nie dopuszczają do chrztu Litwy. [więcej]
29 listopad 1322
29 listopada 1322 zarząd miasta Ryga wystawił skierowany do Giedymina list, w którym prosili władcę litewskiego o pokój i przymierze na wzór tego, jakie istniało za jego brata Witenesa . [więcej]
25 styczeń 1323
25 stycznia 1323 roku kancelaria Giedymina wysłała pierwszy z szeregu tak zwanych listów Giedymina . Adresatami listu były miasta hanzeatyckie: Lubeka, Sund, Magdeburg, Brema i Kolonia. Władca Litwy starał się zachęcić rzemieślników, kupców i rycerzy do osiedlania się w jego kraju i obiecywał atrakcyjne przywileje. [więcej]
Kwiecień 1323
Około 10 kwietnia 1323 roku Giedymin zaatakował Księstwo Kijowskie. Litwini dosyć szybko zdobyli Owrucz i Żytomierz. Następnie stoczyli zwycięską bitwę nad rzeką Irpień, pokonując koalicję książąt z Kijowa, Perejasławia, Briańska i Halicza. [więcej]
Maj 1323
W maju 1323 roku Giedymin wysłał trzy listy, w których informował świat chrześcijański, że skierował prośbę do papieża o przyjęcie Litwinów do chrześcijańskiej wspólnoty. [więcej]
Czerwiec 1323
W czerwcu 1323 roku Giedymin oblegał Kijów, który finalnie wpadł w jego ręce. Namiestnikami litewskiego władcy w nowo zdobytych terytoriach zostali Olgimunt Mendogowicz Holszański i brat Giedymina Fiodor . [więcej]
1323
W 1323 roku Giedymin wprowadził w życie nowy plan rozwoju gospodarczego Litwy, polegający na tym, że zapraszał na Litwę kupców, rzemieślników, a także wojów lub rycerzy oraz rolników, obiecując im ziemię i czasowe zwolnienie z podatków tudzież ceł. [więcej]
1323
Z listów Giedymina , napisanych w 1323 roku, pochodzi pierwsza znana w źródłach pisanych wzmianka o Wilnie. [więcej]
1323
W 1323 roku Giedymin posadził na tronie w Pskowie swojego namiestnika Dawida. [więcej]
Wrzesień 1323
W połowie września 1323 roku, zapewne na prośbę swego zięcia Wacława Płockiego , Giedymin kazał spustoszyć Księstwo Dobrzyńskie. Litewski oddział realizujący polecenie księcia zapędził się aż pod krzyżacką Brodnicę . W obliczu akcji dyplomatycznej prowadzonej przez Giedymina , starającego się o zmianę wizerunku Litwy, akcja ta miała negatywny oddźwięk. [więcej]
2 październik 1323
2 października 1323 roku dyplomacja Giedymina zawarła traktat pokojowy z Zakonem Inflanckim. [więcej]
24 październik 1323
24 października 1323 roku w Elblągu doszło do spotkania biskupów pruskich z przedstawicielami Zakonu Krzyżackiego. Efektem odbytej narady było wysłanie pisma skierowanego do biskupa Ozylii, kapituł ryskiej i ozylijskiej, dorpackiej i rewalskiej, naczelników Zakonu w Inflantach, starosty króla duńskiego oraz rycerstwa i miast w Inflantach i Estonii z postulatem zerwania pokoju, jaki zawarł Giedymin z przedstawicielami Inflant i Estonii. [więcej]
1 listopad 1323
1 listopada 1323 roku w Wilnie Giedymin zawarł pokojowy układ z inflanckimi i estońskimi posłami. [więcej]
1323-1324
Prawdopodobnie pomiędzy lipcem 1323 a czerwcem 1324 roku Giedymin zajął Podlasie, wykorzystując chaos powstały w Księstwie Halicko-Włodzimierskim po śmierci ostatnich Romanowiczów. Być może inkorporacja Podlasia była konsekwencją układu z Władysławem Łokietkiem , na mocy którego władcą Księstwa Halicko-Włodzimierskiego został Bolesław Jerzy , a nie, jak chciał władca Litwy, jego syn Lubart. [więcej]
10 luty 1324
10 lutego 1324 roku Jan XXII wystawił bullę, w której nakazał Krzyżakom zaniechać prześladowania Litwinów. [więcej]
1323 / 1324
Na przełomie 1323 i 1324 roku Giedymin próbował posadzić swojego syna Lubarta na halicko-włodzimierskim tronie, ale w ten plan wmieszali się Władysław Łokietek i książęta mazowieccy, więc w konsekwencji władzę w Księstwie Halicko-Włodzimierskim objął Bolesław Jerzy . [więcej]
1324
W 1324 roku odbyło się kilka łupieżczych najazdów litewskich na Mazowsze. Najbardziej ucierpiało wówczas terytorium należące do Trojdena I i Wacława Płockiego . [więcej]
Czerwiec 1324
W czerwcu 1324 roku Jan XXII wystawił bullę zaadresowaną do Giedymina , w której wyraził radość z gotowości przyjęcia chrztu i poinformował, że wysyła na Litwę legatów. [więcej]
31 sierpień 1324
Pomimo intensywnych zabiegów czynionych przez posłów Zakonu Krzyżackiego, których celem było zdyskredytowanie Litwy w oczach papieża, Jan XXII pismem z 31 sierpnia 1324 roku poinformował Krzyżaków, aby respektowali pokój zawarty przez Giedymina z Estonią i Inflantami 1 listopada 1323 roku. [więcej]
4 listopad 1324
4 listopada 1324 roku Giedymin w obecności papieskich legatów wyrzekł się wiary chrześcijańskiej i odmówił przyjęcia chrztu. Argumentował swoją decyzję tym, że przeciw chrystianizacji Litwy protestują jego ruscy poddani, a podburzani przez Krzyżaków Żmudzini grożą buntem. Na tę decyzję litewskiego monarchy wpływ miała również postawa wysłanników z Awinionu, którzy manipulowani byli przez krzyżacką dyplomację. Oprócz tego Giedymin zobowiązał się przez okres czterech lat przestrzegać postanowień pokoju z Estonią i Inflantami zawartego 1 listopada 1323 roku. [więcej]
Listopad 1324
W 1324 roku Giedymin zawarł z Krzyżakami czteroletni rozejm. [więcej]
Listopad 1324
W listopadzie 1324 roku Giedymin prowadził negocjacje w posłami tatarskiego chana. [więcej]
Listopad 1324
W listopadzie 1324 roku Daniel, namiestnik Giedymina w Grodnie, spustoszył terytorium Mazowsza, należące do Trojdena I i Wacława Płockiego . [więcej]
1324 / 1325
Po wyjeździe papieskich legatów do Rygi Giedymin rozpoczął poszukiwania sojuszników niezbędnych do przeciwstawienia się sile Zakonu Krzyżackiego. [więcej]
1325
Na początku 1325 roku Giedymin zawarł z Władysławem Łokietkiem sojusz wzmocniony małżeństwem syna polskiego władcy Kazimierza z córką Litwina Aldoną. [więcej]
Kwiecień 1325
W kwietniu 1325 roku Giedymin obdarowany został klątwą kościelną. [więcej]
1325
W 1325 roku Tatarzy spustoszyli część terytorium Litwy. [więcej]
2 czerwiec 1325
2 czerwca 1325 roku Giedymin wysłał do biskupów ozylskiego i dorpadzkiego list, w którym uskarżał się na łamanie pokoju wileńskiego przez Krzyżaków. [więcej]
Luty / marzec 1326
Na przełomie lutego i marca 1326 roku oddziały Giedymina wsparły wyprawę zbrojną Władysława Łokietka do Brandenburgii. [więcej]
1326
W 1326 roku Giedymin wysłał poselstwo nad jezioro Ilmeń do Nowogrodu Wielkiego. Celem misji dyplomatycznej było skłonienie mieszczan do zerwania sojuszu z Krzyżakami. [więcej]
Lipiec 1327
W lipcu 1327 roku Giedymin wsparł zbrojnie Władysława Łokietka w ataku na Mazowsze, a potem w walkach z Zakonem Krzyżackim . [więcej]
1328
W 1328 roku bracia krzyżaccy z Ragnety wkroczyli o świcie na podgrodzie grodu Putenicka. Wymordowali tam śpiących mężczyzn, kobiety i dzieci. [więcej]
1 luty 1329
1 lutego 1329 roku wielki mistrz krzyżacki Werner von Orseln i Jan Luksemburski rozpoczęli zakończone sukcesem oblężenie żmudzkiego grodu Medwiagoła na południe od Miednik. [więcej]
1330
W 1330 roku bracia krzyżaccy z Ragnety, wykorzystując zaskoczenie, weszli do grodu Giedymina , kiedy jego mieszkańcy jeszcze spali. Spalili podgrodzie razem z mężczyznami, kobietami, dziećmi i wszelkim dobytkiem. [więcej]
1330
W 1330 roku na tronie w Kijowie zasiadał brat Giedymina Fiodor . [więcej]
Wrzesień 1330
We wrześniu 1330 roku Giedymin wziął udział w wojnie polsko-krzyżackiej . Po wtargnięciu na teren państwa krzyżackiego spustoszył rejon Bartoszyc nad rzeką Łyną. Pod Dobrzyniem spotkał się z Władysławem Łokietkiem , gdzie doszło do sprzeczki między nimi. Obrażony Giedymin odmówił dalszego udziału w działaniach zbrojnych i powrócił na Litwę.
1330-1311
W latach 1330-1331 oddziały Giedymina wspierały zbrojnie działania w Rydze przeciwko Zakonowi Krzyżackiemu. [więcej]
1331-1334
W latach 1331-1334 Zakon Inflancki organizował wyprawy łupieskie na Auksztotę i Żmudź, czyli na terytoria kontrolowane przez Giedymina . [więcej]
1331
W 1331 roku Giedymin wydał swoją Eufemię za księcia halicko-włodzimierskiego Bolesława Jerzego . [więcej]
1333
W 1333 roku Giedymin wsparł zbrojnie północne garnizony nowogrodzkie przed groźbą ataku Szwedów. [więcej]
1333
W 1333 roku do Wilna dotarli wysłannicy z Moskwy z propozycją mariażu. Giedymin zgodził się wydać swoją córkę Augustę za Siemiona Dumnego . [więcej]
1335
W związku z tym, że Nowogród Wielki zaczął zbliżać się do Moskwy poluźniając związek z Litwą, w 1335 roku wojska Giedymina złupiły nowogrodzki Torżek. [więcej]
1335
Około 1335 roku doszło do zbrojnych starć wojsk Giedymina z oddziałami Iwana I Kality . [więcej]
1336
W 1336 roku oddziały Giedymina razem ze Żmudzinami przepędziły Krzyżaków, którzy budowali zamek Marienburg położony między Wieloną a Pistą na wyspie niemeńskiej Romayn poniżej ujścia Dubissy. [więcej]
15 czerwiec 1337
15 czerwca 1337 roku Giedymin na czele oddziałów żmudzko-litewskich podjął się próby zdobycia nowo wybudowanej krzyżackiej twierdzy Bayernburg. Nie pomogły machiny wojenne, tarany oraz inne narzędzia przydatne w zdobywaniu umocnionej warowni. Po 22 dniach Giedymin zrezygnował z oblężenia. [więcej]
19 listopad 1337
19 listopada 1337 roku w Monachium Ludwik IV Bawarski wystawił dokument, w którym nadał Zakonowi Krzyżackiemu terytoria litewskie i żmudzkie, czyli należące wówczas do Giedymina . [więcej]
22 lipiec 1338
22 lipca 1338 roku we Frankfurcie Ludwik IV Wittelsbach wystawił na rzecz Zakonu Krzyżackiego dokument protekcyjny, w którym zabronił Krzyżakom oddawać jakiekolwiek terytoria Giedyminowi i Kazimierzowi Wielkiemu , a także zakazywał Zakonowi stawiania się bez jego zgody przed jakimkolwiek sądem papieskim. [więcej]
1338
W 1338 roku Giedymin pokonał armię Zakonu Krzyżackiego w bitwie pod Galialaukis. [więcej]
1338
W 1338 roku Giedymin podpisał z miastami inflanckimi traktat, w myśl którego zobowiązał się do zabezpieczenia szlaków handlowych z Inflant na Litwę, do Połocka i Witebska. [więcej]
1338
W 1338 roku doszło do ataku moskiewsko-tatarskiego na terytorium Giedymina . [więcej]
Styczeń - luty 1339
Na początku 1339 roku oddziały krzyżackie pustoszyły terytorium Giedymina . Doszło wówczas między innymi do nieudanego oblężenia grodu Wielona. [więcej]
1340
Przed 1340 rokiem państwo Giedymina powiększyło się o Pińsk z Turowem. [więcej]
1340 / 1341
W latach 1340 i 1341 wielki mistrz krzyżacki Dytryk von Altenburg polecił wykonanie trzech szerokich dróg z rowami, prowadzących do ziem litewskich. Rowy miały utrudnić łatwy dostęp nieprzyjaciołom do ziem Zakonu Krzyżackiego i przeszkadzać w wycofywaniu. [więcej]
Wiosna 1341
Wiosną 1341 roku Giedymin zajął północną część Księstwa Halicko-Włodzimierskiego. [więcej]
1341
W 1341 roku Giedymin prawdopodobnie planował przyjąć chrześcijaństwo. [więcej]
Grudzień 1341
W grudniu 1341 roku Giedymin zdążył przed śmiercią podzielić swoje państwo pomiędzy synów. Jawnuta otrzymał tron Wielkiego Księstwa w Wilnie. Kiejstut dostał Troki, Olgierd , będący już księciem witebskim, dostał Krewo, Moniwidowi przypadł Kiernów i Słonim na Rusi. Narymunt zasiadł w Pińsku, a Koriat w Nowogródku. Wreszcie Lubart dziedziczył Wołyń po swoim teściu, nieznanym księciu włodzimierskim. [więcej]
Złota myśl na dziś
Wojny
Wojna krzyżacko-litewska 1311-1325
Wojna polsko-krzyżacka 1327-1332