Kujawsko-Pomorskie
Ciekawostki z historii zamku i grodu
XI wiek
Najprawdopodobniej Władysławowi I Hermanowi zawdzięczamy awans Inowrocławia spośród okolicznych osad i zapewne od jego imienia powstała nazwa tego ludzkiego skupiska.
1173-1186
Zapewne księciu Leszkowi Inowrocław zawdzięcza wybudowanie najstarszego i najcenniejszego zabytku bazyliki mniejszej pw. Najświętszej Maryi Panny .
20 styczeń 1185
"...Na Białej Górze, zwanej też rzadziej Górą św. Wojciecha, stoi romański kościół Imienia NMP (pierwotnie NMP), znany nie tylko w samym Inowrocławiu pod trochę kontrowersyjną nazwą „Ruina". To centrum osady targowej, wzmiankowanej po raz pierwszy 20 stycznia 1185 r., w dokumencie księcia Leszka, syna Bolesława Kędzierzawego. Wystawca nadał biskupowi włocławskiemu 10 grzywien z targu in novo Wladislaw
Fragment książki: pod redakcją Dariusza Karczewskiego "KSIĄŻĘ KAZIMIERZ KONRADOWIC I KUJAWY JEGO CZASÓW" s. 14
9 kwiecień 1193
Papież Celestyn III w bulli wydanej 9 kwietnia 1193 roku potwierdził dziewięcinę z inowrocławskiego targu dla norbertanek strzeleńskich.
1230-1267
Pomiędzy 1230 i 1267 rokiem Kazimierz Kujawski wzniósł w Inowrocławiu książęcą rezydencję.
"...Po wzniesionej przez Kazimierza Konradowica rezydencji, wzmiankowanej po raz pierwszy dopiero w 1305 r. (w castro nostro), nie ma już, niestety, żadnych widocznych śladów. Jak sądzi wybitny archeolog Leszek Kajzer, drewniany początkowo obiekt zastąpiony został murowanym zamkiem dopiero w XIV w. Według Czesława Sikorskiego była to prawdopodobnie budowla prostokątna, ceglana na kamiennych fundamentach, której obronę zapewniała wolno stojąca wieża i drewniano-ziemne obwałowania..."
Fragment książki: pod redakcją Dariusza Karczewskiego "KSIĄŻĘ KAZIMIERZ KONRADOWIC I KUJAWY JEGO CZASÓW" s. 16
1233
W 1233 roku w kościele imienia Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu odbył się synod diecezjalny.
16 kwiecień 1237
16 kwietnia 1237 roku w Inowrocławiu odbyło się zgromadzenie monarchów regionu. Gośćmi Kazimierza Kujawskiego byli: Świętopełk II Gdański , biskup włocławski Michał i przedstawiciele Zakonu Krzyżackiego.
1237
Około 1237 roku rozpoczęto w Inowrocławiu budowę klasztoru franciszkanów i kościoła św. Franciszka . Środki na inwestycję zabezpieczył książę Kazimierz I Kujawski . Budowa została ukończona około 1257 roku.
"...Pierwszym znanym przełożonym klasztoru (gwardianem), nadzorującym zapewne budowę klasztoru był o. Mikołaj. W 1238 r. pełnił rolę mediatora (wraz z współbraćmi Gofredem i Wincentym) w sporze biskupa włocławskiego Michała z księciem pomorskim Świętopełkiem..."
Fragment książki: pod redakcją Dariusza Karczewskiego "KSIĄŻĘ KAZIMIERZ KONRADOWIC I KUJAWY JEGO CZASÓW" s. 23
1238
Około 1238 roku Kazimierz I Kujawski lokował w Inowrocławiu miasto na prawie magdeburskim.
Jednym z efektów nowego rozplanowania przestrzennego miasta było przesunięcie jego centrum w pobliże dzisiejszego Rynku i kościoła pw. św. Mikołaja. [...]
Fragment książki: pod redakcją Dariusza Karczewskiego "KSIĄŻĘ KAZIMIERZ KONRADOWIC I KUJAWY JEGO CZASÓW" s. 9-20
1238-1267
Z inicjatywy Kazimierza Kujawskiego do Inowrocławia trafili krzyżowcy z czerwoną gwiazdą reguły św. Augustyna.
"...Zakonnicy opiekowali się chorymi i starcami. Usadowili się tuż za Bramą Toruńską, wznosząc niewielki szpital oraz kaplicę Świętego Ducha. Od strony północnej przylegał do tych obiektów cmentarz (mniej więcej teren dzisiejszego boiska Liceum Jana Kasprowicza)..."
Fragment książki: pod redakcją Dariusza Karczewskiego "KSIĄŻĘ KAZIMIERZ KONRADOWIC I KUJAWY JEGO CZASÓW" s. 23
1241
"...Inowrocław pozostawał ważny politycznie jako centrum kasztelanii (w 1241 r. pojawia się kasztelan Bogusza ), a także gospodarczo jako leżący na starym szlaku handlowym ośrodek solowarstwa i handlu. Rangę osady podkreślał sam kościół NMP — najznaczniejszy w dobrach książęcych na całych zachodnich Kujawach. Ma cechy bazyliki redukowanej i niegdyś posiadał trzy ołtarze, co pozwala snuć przypuszczenia, że mógł być nawet kolegiatą, siedzibą kolegium kanoników..."
Fragment książki: pod redakcją Dariusza Karczewskiego "KSIĄŻĘ KAZIMIERZ KONRADOWIC I KUJAWY JEGO CZASÓW" s. 14
28 sierpień 1243
28 sierpnia 1243 roku w klasztorze franciszkanów w Inowrocławiu Kazimierz I Kujawski zawarł z Krzyżakami sojusz skierowany przeciwko Świętopełkowi II .
1244
W 1244 roku okolice Inowrocławia spustoszone zostały przez Świętopełka II Gdańskiego .
Wiosna 1258
Wiosną 1258 roku Inowrocław przeżywał oblężenie sił Bolesława Pobożnego . Opór agresorom dzielnie stawiały wojska Kazimierza Kujawskiego wspierane przez oddziały Świętopełka II Gdańskiego .
1268
W początkach 1268 roku Ziemomysł Inowrocławski podejmował w Inowrocławiu swojego teścia Sambora II Tczewskiego .
1268
W 1268 roku Ziemomysł Inowrocławski uposażył krzyżowców z czerwoną gwiazdą reguły św. Augustyna z Inowrocławia trzema wioskami, położonymi na wschód od miasta: Dalkowem, Marulewami i Śrubskiem.
Lato 1271
Latem 1271 roku podczas nieobecności księcia Ziemomysła , który przebywał w Czechach, Inowrocław został zaatakowany przez wojska Bolesława Pobożnego . Gród broniony przez Sambora II Tczewskiego nie wytrzymał naporu i został poddany. W konsekwencji Kujawy na dwa lata przeszły pod rządy księcia wielkopolskiego.
12 stycznia 1272
12 stycznia 1272 roku w Inowrocławiu przebywał śpieszący z pomocą Mściwojowi II Gdańskiemu Bolesław Pobożny .
sierpień 1273
W sierpniu 1273 roku do Inowrocławia zawitał Bolesław Pobożny .
30 grudzień 1278
30 grudnia 1278 roku w Inowrocławiu zmarł Sambor II .
30 grudzień 1278
Między początkiem października a 25 grudnia 1287 roku zmarł w Inowrocławiu Ziemomysł Inowrocławski . Pochowany został w kościele franciszkanów inowrocławskich .
8 maj 1294
8 maja 1294 roku w klasztorze franciszkanów w Inowrocławiu Leszek Inowrocławski wystawił klasztorowi byszewskiemu dokument, w którym zatwierdził ogłoszony wcześniej wyrok sądu.
1305
Z 1305 roku pochodzi najstarsza wzmianka o zamku w Inowrocławiu .
1306
"...Najstarszy znany herb miasta pochodzi z 1306 r. Przedstawia dwie ceglane baszty i romańską wieżę kościoła NMP pomiędzy nimi. W otoku napis: S. Civitatis Wladislawie June . Nie wiadomo, czy taki wizerunek herbu obowiązywał od zarania lokowanego miasta, ale jest to bardzo prawdopodobne, gdyż tłok pieczęci wykonano już w drugiej połowie XIII w. W późniejszej, późnogotyckiej wersji herbu, wieże są już blankowane, a zamiast kościoła pojawia się orzeł w tarczy i motyw roślinny..."Fragment książki: pod redakcją Dariusza Karczewskiego "KSIĄŻĘ KAZIMIERZ KONRADOWIC I KUJAWY JEGO CZASÓW" s. 23
22 listopad 1311
22 listopada 1311 roku w Inowrocławiu biskup włocławski Gerward wystawił dokument znoszący klątwy z Przemysła Inowrocławskiego i Kazimierza Gniewkowskiego .
11 czerwiec 1318
11 czerwca 1318 roku w Inowrocławiu Leszek Inowrocławski i Przemysł Wyszogrodzki zawarli porozumienie w sprawie wzajemnego dziedziczenia dzielnic.
14 kwiecień 1320
14 kwietnia 1320 roku rozpoczęła się w Inowrocławiu pierwsza rozprawa w procesie przeciw Krzyżakom o Pomorze. Głównym miejscem posiedzeń sądu był kościół św. Mikołaja .
10 luty 1321
10 lutego 1321 roku w inowrocławskim kościele św. Mikołaja odczytany został wyrok skazujący Krzyżaków na zwrot Pomorza i zapłatę odszkodowania w wysokości 30 tysięcy grzywien.
lipiec 1331
Pod koniec lipca 1331 roku pod Inowrocław podeszła armia krzyżacka z zamysłem zdobycia miasta. Mieszkańcy nie poddali się i stawili skuteczny opór. Oddział przysłany przez Władysława Łokietka zniechęcił siły Zakonu, które wycofały się spod grodu. Epizod ten był kolejnym etapem wojny polsko-krzyżackiej
kwiecień 1332
W kwietniu 1332 roku w Inowrocławiu Przemysł Inowrocławski w imieniu Władysława Łokietka prowadził z posłami Zakonu Krzyżackiego rokowania w sprawie wymiany jeńców.
26 kwiecień 1332
26 kwietnia 1332 roku pod Inowrocławiem stanęła armia krzyżacka zdobył Brześć Kujawski
1332-1337
W latach 1332-1337 w Inowrocławiu powstała parafia miejska pw. św. Mikołaja .
9 marzec 1337
9 marca 1337 roku w Inowrocławiu Kazimierz Wielki wystawił dokumenty, które miały być dla Zakonu Krzyżackiego gwarancją realizacji postanowień zjazdu wyszehradzkiego w listopadzie 1335 roku.
9 wrzesień 1373
9 września 1373 roku Inowrocław opanowany został przez Władysława Białego , który porzuciwszy życie zakonne u benedyktynów w Dijon zdecydował się przejąć władzę na Kujawach. Tego samego dnia mieszczanie inowrocławscy złożyli księciu hołd wierności.
28 marzec 1380
28 marca 1380 roku Władysław Opolczyk wydał przywilej dla tkaczy inowrocławskich , nadając im prawo sprzedaży sukna na łokcie i jego wywóz poza granice ziemi.
12 maj 1390
12 maja 1390 roku w Inowrocławiu doszło do oficjalnego przekazania Kujaw przez Władysława Opolczyka Aleksandrowi-Wiguntowi .
23 lipiec 1343
23 lipca 1343 roku, pod namiotem we wsi Wierzbiczany koło Inowrocławia , doszło do spotkania Kazimierza Wielkiego i wielkiego mistrza Rudolfa Koniga . Tam obaj władcy zaprzysięgli sobie nawzajem zgodę: pierwszy na koronę, a drugi na krzyż, po czym uroczyście wymienili pocałunek pokoju.
1375
Prawdopodobnie w 1375 roku akcja przedsięwzięta przez Władysława Białego doprowadziła do spalenia przedmieść Inowrocławia .
6 maj 1393
6 maja 1393 roku w Inowrocławiu zatrzymał się Władysław II Jagiełło . Celem wizyty polskiego króla były zbliżające się rokowania z wielkim mistrzem Konradem Wallenrodem .
4 październik 1410
Po wspaniałej grunwaldzkiej wiktorii oblężeniu Malborka Władysław Jagiełło przybył do Inowrocławia z zamiarem kontynuowania wojny z Zakonem Krzyżackim
maj 1416
W maju 1416 roku na zjeździe w Inowrocławiu posłowie Władysława Jagiełły i wielkiego mistrza Michała Küchmeistra potwierdzili przedłużenie rozejmu do 1417 roku.
czerwiec 1422
Po 5 czerwca 1422 roku w Inowrocławiu Władysław Jagiełło ogłosił pospolite ruszenie na wojnę z Zakonem Krzyżackim (wojna golubska)
4 wrzesień 1431
2 września 1431 roku wojska wielkiego marszałka von Strupperga rozpoczynające kolejną wojnę Polski z Zakonem Krzyżackim Inowrocław . Miasto stawiło opór, lecz wytrzymało tylko do 4 września. Następnie zostało złupione i spalone, a burmistrz Mikołaj z grupą mieszczan dostali się do niewoli.
3 czerwca 1450
3 czerwca 1450 roku w Poznaniu Kazimierz IV Jagiellończyk wydał odnowiony dokument lokacyjny dla Inowrocławia .
czerwiec 1461
W czerwcu 1461 roku do Inowrocławia przybył Kazimierz IV Jagiellończyk , aby przygotować strategię kontynuowania wojny trzynastoletniej
czerwiec 1462
W czerwcu 1462 roku przebywający w Inowrocławiu Kazimierz Jagiellończyk nakazał akcję odwetową. 300 chłopów chełmińskich z kosami, osłanianych przez oddziały zbrojne, wysiekło zboże pod Chełmnem , komplikując zaopatrzenie krzyżackich zaciężnych.
1665-1660
W czasie potopu zamek w Inowrocławiu został spalony przez Szwedów.
1819
W 1819 roku władze pruskie dokonały kasaty klasztoru franciszkanów w Inowrocławiu . W 1821 roku rozebrano klasztorne mury, a w klasztornym kościele ulokowano magazyn. Szczątki Ziemomysła Inowrocławskiego , leżące tu od 1287 roku, rzekomo wyjęto z trumny i złożono na cmentarzu obok wieży inowrocławskiego kościoła NMP.
Złota myśl na dziś
